Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 2 sierpnia 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XI Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Anna Małecka

Protokolant:Melania Chudziak

po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2016 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) sp. zo.o. w W.

przeciwko D. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego D. K. na rzecz strony powodowej (...) sp. zo.o. w W. kwotę 600 zł (sześćset złotych) wraz z:

- odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 300,00 zł od dnia 1 kwietnia 2013r. do dnia 31 grudnia 2015r.;

- odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 300,00 zł od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

- odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 300,00 zł od dnia 1 maja 2013r. do dnia 31 grudnia 2015r. ;

- odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 300,00 zł od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej 329,25 zł (trzysta dwadzieścia dziewięć złotych dwadzieścia pięć groszy ) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt XI C 1305/16

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 30 marca 2016 r. strona powodowa (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. domagała się zasądzenia od pozwanego D. K. kwoty 2.390 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od: kwoty 30,00 zł od dnia 1 marca 2012 r. do dnia zapłaty, kwoty 400,00 zł od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty, kwoty 960,00 zł od dnia 1 marca 2013 r. do dnia zapłaty, kwoty 400,00 zł od dnia 1 marca 2013 r. do dnia zapłaty, kwoty 300,00 zł od dnia 1 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty i kwoty 300,00 zł od dnia 1 maja 2013 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że pozwany był studentem (...) we W., lecz nie uregulował opłat związanych z pobieraną nauką. Strona powodowa nabyła wierzytelność z tego tytułu w drodze przelewu i domaga się zapłaty zaległego czesnego wraz z odsetkami.

W dniu 16 kwietnia 2016 r. został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, prowadzonym pod sygnaturą XI Nc 479/16.

W dniu 20 maja 2016 r. pozwany D. K. wniósł skutecznie sprzeciw, zaskarżając nakaz zapłaty w całości i podnosząc zarzut braku legitymacji czynnej strony powodowej oraz zarzut przedawnienia. Pozwany zarzucił, iż zakończył edukację w 2013 r., kiedy to został wykreślony z listy studentów. Pozwany wskazał, że działalność dydaktyczna (...) we W. jest działalnością, o której mowa w przepisie art. 751 § 2 k.c. i w związku z tym roszczenia z tego tytułu podlegają 2-letniemu okresowi przedawnienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyższa Szkoła (...) we W. jest wyższą szkołą niepubliczną, wpisaną do rejestru uczelni niepublicznych i związków uczelni niepublicznych prowadzonego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Uczelnia ta jest uprawniona do prowadzenia studiów pierwszego i drugiego stopnia na kierunkach: zarządzanie oraz finanse i bankowość, studiów pierwszego stopnia na kierunkach: logistyka administracja, turystyka i rekreacja, ekonomia oraz marketing i studiów zawodowych w specjalnościach: bankowość, podatki, rachunkowość i finanse przedsiębiorstw.

Funkcjonowanie uczelni reguluje między innym jej statut, który w postanowieniu § 40 ustala, iż nauka na uczelni jest odpłatna, zaś prawa i obowiązku studentów reguluje ustawa, statut, regulamin studiów oraz pisemna umowa wraz z regulaminem opłat. Nabycie praw studenta następuje z chwilą immatrykulacji i złożeni ślubowania (§ 41 statutu).

Uchwałą numer (...) z dnia 15 maja 2012 r. Konwent Wyższej Szkoły (...) we W. uchwalił i zatwierdził regulamin opłat na studiach I i (...) stopnia dla studentów rozpoczynających naukę w roku akademickim 2012/2013.

Regulamin stanowił w § 1, iż wysokość opłat na dany rok akademicki ustala Konwent Wyższej Szkoły (...). W myśl postanowienia § 3 czesne za naukę może być wnoszone: w 1 racie rocznej, w 12 ratach miesięcznych, w 10 ratach miesięcznych, w 9 ratach miesięcznych lub w 2 ratach semestralnych. W sytuacji rezygnacji ze studiów, udzielenia zgody na urlop dziekański czy skreślenia z listy studentów uczelnia, na wniosek studenta zwraca część opłaty wniesionej z góry za niewykorzystany okres (§ 4).

Załącznikiem do regulaminu opłat była tabela wysokości opłat za studia, która wskazywała między innymi, iż opłata za rok studiów na kierunku Finanse i rachunkowość w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym wynoszą dla opłaty w 10 ratach: 4.450 zł za rok w przypadku stałego czesnego i 3.950 zł w przypadku zmiennego czesnego.

Terminy wnoszenia czesnego zostały określone w załączniku nr 2 do regulaminu, którzy przewidywała, że I rata winna być zapłacona do dnia 30 września, II rata – do dnia 31 października, III rata – do dnia 30 listopada, IV rata – do dnia 31 grudnia, V rata – do dnia 31 stycznia, VI rata – do dnia 28 lutego, VII rata do dnia 31 marca, VIII rata – do dnia 30 kwietnia, IX rata – do dnia 31 maja i X rata – do dnia 30 czerwca, przy czym czesne za semestr zimowy obejmuje raty – I do V, a czesne za semestr letni obejmuje raty od VI do X.

Student, który zrezygnował ze studiów lub został skreślony z listy studentów jest zobowiązany do wniesienia opłat za cały okres pobierania nauki wyliczonej proporcjonalnie poprzez pomnożenie ilorazu ilości miesięcy faktycznego pobierania nauki i okresu 5 miesięcy przez sumę 6 rat czesnego w systemie 12-miesięcznym.

/dowód: 1. odpis z rejestru uczelni – k. 23-26,

2. statut (...) k. 12-21,

3. regulamin opłat – k. 56o-61/

D. K. zawarł w 2003 r., w 2004 r. oraz w 2011 r. umowy o świadczenie usług edukacyjnych z Wyższą Szkołą (...) o nauczanie na 3-letnich studiach licencjackich oraz zobowiązał się uiszczać opłaty za studia ustalone w regulaminie opłat Wyższej Szkoły (...) we W.. Pozwany złożył również ślubowanie.

/bezsporne, a także dowód:

1. ślubowanie D. K. – k. 28 i 32,

2. kwestionariusz osobowy – k. 27,

3. umowa z dnia 02.11.2003 r. – k. 29,

4. umowa z dnia 02.11. (...). – k. 30,

5. umowa z dnia 01.10.2011 r. – k. 31./

Wobec nieuzyskania wymaganej ilości punktów (...) w roku akademickim 2012/2013 wymaganych do zaliczenia 6 semestru decyzją Dziekana Wyższej Szkoły (...) we W. z dnia 10 października 2013 r. D. K. został skreślony z listy studentów.

/dowód: decyzja z dnia 10.10.2013 r. – k. 62/

Dnia 14 grudnia 2015 r. Wyższa Szkoła (...) z siedzibą we W. oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zawarły umowę sprzedaży wierzytelności, na podstawie której (...) sp. z o.o. nabyła wierzytelności pieniężne z tytułu świadczonych przez Wyższą Szkołą (...) usług edukacyjnych. Wykazem wierzytelności objęta była również wierzytelność D. K. w wysokości 2.390 zł.

/dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 14.12.2015 r. z załącznikiem – k. 63-64/

Pismem z dnia 17 stycznia 2016 r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wezwała D. K. do zapłaty kwoty 2.390 zł obejmującej kwoty nieopłaconego czesnego wraz z ustawowymi odsetkami.

/dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 17 stycznia 2016 r. – k. 65-66/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie, jako że roszczenie strony powodowej (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wobec pozwanego D. K. uległo częściowo przedawnieniu.

W pierwszej kolejności należy przytoczyć art. 509 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2 art. 509 k.c.). Na skutek przelewu wierzytelność cedenta (dotychczasowego wierzyciela) przechodzi na cesjonariusza (nabywcę wierzytelności) w takim stanie, w jakim dotychczas istniała. Zasadniczo cesja nie wpływa na kształt wierzytelności, zmienia się jedynie podmiot uprawniony do żądania świadczenia. Podstawowym więc wynikiem przelewu wierzytelności jest sukcesyjne wstąpienie cesjonariusza w miejsce cedenta. Dotychczasowy wierzyciel zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Podkreślić trzeba, że cesjonariusz nabywa wierzytelność w takim zakresie i stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili dokonania przelewu. Zmienia się tylko osoba wierzyciela, czyli osoby uprawnionej do żądania spełnienia świadczenia.

Z uwagi na podniesiony przez pozwanego D. K. zarzut przedawnienia sąd przede wszystkim rozważył, jakie przepisy winny być zastosowane dla oceny przedmiotowej umowy o świadczenie usług edukacyjnych. Jednocześnie zauważyć trzeba, iż ocena ta jest utrudniona w niniejszej sprawie, ponieważ strona powodowa nie wnioskowała o przeprowadzenie dowodu z treści tej umowy i nie złożyła jej do akt postępowania.

W dacie zawarcia z pozwanym ostatniej umowy – z dnia 1 października 2011 r. obowiązywała ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U.2012.572 t.j.). Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. prawo o szkolnictwie wyższym uczelnia publiczna może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne związane z: 1) kształceniem studentów na studiach niestacjonarnych oraz uczestników niestacjonarnych studiów doktoranckich; 1a) kształceniem studentów na studiach stacjonarnych, jeżeli są to ich studia na drugim lub kolejnym kierunku studiów w formie stacjonarnej; 1b) kształceniem studentów na studiach stacjonarnych, w przypadku korzystania z zajęć poza dodatkowym limitem punktów (...) określonym w art. 170a ust. 2; 2) powtarzaniem określonych zajęć na studiach stacjonarnych oraz stacjonarnych studiach doktoranckich z powodu niezadowalających wyników w nauce; 3) prowadzeniem studiów w języku obcym; 4) prowadzeniem zajęć nieobjętych planem studiów; 5) prowadzeniem studiów podyplomowych oraz kursów dokształcających. Stosownie do art. 160 ust. 1 ustawy, organizację i tok studiów oraz związane z nimi prawa i obowiązki studenta określa regulamin studiów. Regulamin studiów określa także warunki i tryb uczestniczenia wybitnie uzdolnionych uczniów w zajęciach przewidzianych tokiem studiów na kierunkach zgodnych z uzdolnieniami oraz zasady zaliczania tych zajęć (art. 160 ust. 1a ustawy). Studia w uczelni są prowadzone według planów studiów i programów kształcenia (art. 160 ust. 2 ustawy). Warunki odpłatności za studia lub usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 1, określa umowa zawarta między uczelnią a studentem w formie pisemnej (art. 160 ust. 3 ustawy).

Nie ulega zatem wątpliwości, że w stanie faktycznym niniejszej sprawy zastosowanie znajdują powołane przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. prawo o szkolnictwie wyższym albowiem umowa o naukę będąca podstawą pobierania edukacji przez pozwanego w latach 2011-2013 została zawarta pod rządami tej ustawy.

Zgodnie z powyższą umową i stanowiącym jej integralną część regulaminem opłat, pozwany zobowiązany był uiścić czesne. Pozwany nie przeczył przy tym twierdzeniom strony powodowej, że przestał regularnie uiszczać czesne.

Sąd rozważał także, czy do oceny umowy łączącej pozwanego z uczelnią stosować należy odpowiednio na mocy art. 750 k.c. przepisy o umowie zlecenia, a zatem także przepis art. 751 k.c., który stanowi, że z upływem lat dwóch przedawniają się: roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju; to samo dotyczy roszczeń z tytułu zaliczek udzielonych tym osobom; oraz roszczenia z tytułu utrzymania, pielęgnowania, wychowania lub nauki, jeżeli przysługują osobom trudniącym się zawodowo takimi czynnościami albo osobom utrzymującym zakłady na ten cel przeznaczone. Wykluczone jest zastosowanie przepisów o umowie zlecenia na skutek odesłania z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, gdy są one uregulowane odrębnymi przepisami, innymi słowy, gdy elementy istotne tych umów zostały wystarczająco uregulowane przez inne przepisy, co dotyczy także przedmiotowej umowy (por. uchwałę SN z dnia 7.05.2009 r., III CZP 20/09, OSNC 2010/1/12, oraz wyrok SN z dnia 12.01.2007r, IV CSK 267/06).

Strona powodowa podnosiła, że do jej roszczeń nie można stosować tego szczególnego trzyletniego terminu przedawnienia, o którym stanowi art. 160a ust. 7 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z przepisem przejściowym art. 32 ustawy zmieniającej z dnia 11 lipca 2014 r., mocą której dodano art. 160a, do umów w sprawie warunków odpłatności za studia lub usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, a zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, stosuje się art. 160a ust. 7 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą. Ustawodawca w sposób wyraźny przesądził więc, że trzyletni termin przedawnienia roszczeń wynikających z umów w sprawie warunków odpłatności za studia lub usługi edukacyjne należy stosować również do takich roszczeń, które wynikają z umów zawartych przed wejściem w życie art. 160a ust. 7 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. Oczywistym jest zatem, że roszczenie takie ulegnie przedawnieniu tylko jeśli stało się wymagalne dawniej jak trzy lata przed dniem wejścia w życie powołanego artykułu.

Jednocześnie strona powodowa powoływała się (w piśmie przygotowawczym z dnia 29 czerwca 2016 r. – k. 82-90) na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2015 r. wydaną w sprawie prowadzonej pod sygnaturą III CZP 68/15, zgodnie z tezą której do przedawnienia roszczenia o opłatę za studia określoną w umowie zawartej na podstawie art. 160 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym w brzmieniu obowiązującym w dniu 1 października 2009 roku (Dz. U. z 2005 r., Nr 164, poz. 1365), w okresie przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014, poz. 1198), miał zastosowanie dziesięcioletni termin przewidziany w art. 118 k.c. Należy jednak podkreślić, iż – co już jest wskazywane w samej tezie orzeczenia – odnosi się ona do orzeczeń wydanych w okresie przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw, tymczasem niniejsza sprawa jest rozpoznawana już pod rządami znowelizowanej ustawy, toteż brak jest podstaw, by rozpoznawany stan faktyczny wyłączać spod jej stosowania.

Nadmienić także należy, iż w ocenie sądu prowadzona przez pierwotnego wierzyciela – Wyższą Szkołę (...) we W. – działalność dydaktyczna nie miała charakteru działalności gospodarczej – godzi się przy tym zauważyć, że takie stwierdzenie ustawodawca zawarł wprost w przepisie art. 260 ustawy o szkolnictwie wyższym z dnia 27 maja 2005 r., a który w ocenie sądu należy stosować pomocniczo przy dokonywaniu wykładni umowy łączącej pozwanego z poprzednikiem prawnym strony powodowej. Roszczenia z tego tytułu nie stanowią zatem roszczeń związanych z działalnością gospodarczą, których termin przedawnienia wynosi trzy lata.

Zgodnie z treścią przepisu art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

Jako że przypis art. 160a ust. 7 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym stanowi, iż roszczenia wynikające z umowy między uczelnią a studentem lub osobą przyjętą na studia (o której mowa w art. 160a ust. 1 ustawy) przedawniają się z upływem trzech lat roszczenia strony powodowej, których termin wymagalności przypadał wcześniej niż dnia 30 marca 2013 r. (to jest na 3 lata przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie) uległy przedawnieniu.

W związku z powyższym sąd uwzględnił powództwo wyłącznie co do kwoty 600 zł, na którą składają się: czesne za marzec 2013 r. (płatne – zgodnie z regulaminem opłat – do dnia 31 marca) w kwocie 300 zł i czesne za kwiecień 2013 r. (płatne – zgodnie z regulaminem opłat – do dnia 30 kwietnia) w kwocie 300 zł.

Sąd zasądził odsetki od dnia następnego po terminie płatności wskazanym w regulaminie opłat. Strona powodowa była uprawniona do dochodzenia, w myśl art. 481 § 1 k.c. odsetek za czas opóźnienia spełnienia świadczenia pieniężnego. Legitymacja do żądania odsetek istnieje bez względu na to, czy powodowa spółka poniosła w związku z opóźnieniem pozwanego szkodę i czy opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które pozwany ponosi odpowiedzialność. Zgodnie z § 2 art. 481 k.c. w niniejszej sprawie powodowi należą się odsetki ustawowe, jako że stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona.

Zgodnie z art. 56 wprowadzającej opisywaną zmianę ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830) do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2015 r. sąd zasądził odsetki ustawowe, zaś od dnia 1 stycznia 2016 r. odsetki ustawowe za opóźnienie.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. Koszty poniesione przez stronę powodową w niniejszym postępowaniu obejmowały opłatę od pozwu w kwocie 100 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w osobie radcy prawnego w kwocie 1.200 zł (ustalone w oparciu o § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Strona powodowa domagała się zasądzenia od pozwanego kwoty 2.390 zł, zaś jej powództwo zostało uwzględnione co do kwoty 600 zł, a zatem wygrała proces w 25%. Tym samym, koszty podlegające zwrotowi, sąd obliczył w stosunku do tego, w jakiej części żądanie powództwa zostało uwzględnione i wyniosły one 25 % z 1.317 zł, to jest 329,25 zł.