Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE

Dłużnik wystąpił z wnioskiem z 02.06.2021 r. o otwarcie postępowania o zmianę układu. W uzasadnieniu wniosku podał, że od kwietnia 2020 roku w związku z pandemią C. 19 nastąpiła nadzwyczajna zmiana stosunków, której nie można było przewidzieć w dniu podpisania układu. W związku z tym nastąpiło zmniejszenie dochodu przedsiębiorstwa dłużnika, co powoduje że dłużnik nie jest w stanie spłacać rat układu na dotychczasowych warunkach. W ocenie dłużnika doszło do trwałego zmniejszenia dochodu, co daje podstawę do zmiany układu przez odroczenie płatności rat.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy z 15 maja 2015 roku – prawo restrukturyzacyjne (dalej jako „Pr. restr.”), jeżeli po zatwierdzeniu układu nastąpił trwały wzrost lub zmniejszenie dochodu z przedsiębiorstwa dłużnika, dłużnik, nadzorca wykonania układu, inna osoba, która z mocy układu jest uprawniona do wykonywania lub nadzorowania wykonania układu, oraz wierzyciel mogą wystąpić o zmianę układu.

Tytułem wstępu należy zaznaczyć, że zdaniem Sądu w niniejszej sprawie ma zastosowanie obowiązujący obecnie ww. art. 173 Pr. restr. Nie ma natomiast zastosowania uchylony art. 298 Prawa upadłościowego i naprawczego, mimo że układ, którego dotyczy wniosek dłużnika zawarto pod rządami Prawa upadłościowego i naprawczego. Wynika to przede wszystkim z ogólnej zasady stosowania przepisów obowiązujących z wyłączeniem przepisów uchylonych. W przypadku przepisów proceduralnych dodatkowo ma zastosowanie zasada stosowania nowych (zmienionych) przepisów nawet w trakcie danej procedury. Obowiązywanie tej zasady ustawodawca potwierdza w licznych przepisach przejściowych dot. ustaw regulujących procedury sądowe. W niniejszej sprawie zwrócić należy uwagę na art. 450 Pr. restr., który stanowi, że w sprawach, w których przed dniem wejścia w życie ustawy wpłynął wniosek o zmianę układu lub uchylenie układu, a nie wydano jeszcze postanowienia w tym przedmiocie, postępowanie prowadzi się według przepisów dotychczasowych. Z treści tego przepisu wynika, że ustawodawca respektuje ww. zasadę obowiązywania nowych przepisów w postępowaniach wszczętych przed dokonaniem nowelizacji, jednakże wprowadza modyfikację tej zasady (tj. wyjątek): wnioski o zmianę układu, które wpłynęły przed 01/01/2016 r. podlegały rozpoznaniu z uwzględnieniem uchylonych przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego. Nie tylko na podstawie wykładni a contrario art. 450 Pr. restr., ale też biorąc pod uwagę zakaz rozszerzającego wykładania przepisów wprowadzających wyjątki, należy dojść do wniosku, że wnioski o zmianę układu złożone po dniu 01/01/2016 r. należy rozpoznawać przy zastosowaniu przepisów aktualnie obowiązujących.

Kończąc powyższe rozważanie zasad intertemporalnych warto zaznaczyć również na marginesie, że wniosek dłużnika podlegałby oddaleniu również w sytuacji zastosowania obowiązującego w dacie zawarcia układu art. 298 Prawa upadłościowego i naprawczego.

Zważyć należy, że brzmienie art. 173 ust. 1 Pr. restr. (jak również z art. 298 Pr. upadł. i napr.) nie jest jednoznaczne w odniesieniu do przesłanki zmniejszenia dochodu z przedsiębiorstwa, tzn. nie jest na płaszczyźnie językowej w pełni jasne, czy przepis ten wymaga trwałego zmniejszenia dochodu, czy wystarczy np. incydentalne jego zmniejszenie. W doktrynie ugruntowany jest pogląd, który w pełni podziela Sąd orzekający w niniejszej sprawie, że zmniejszenie dochodów dłużnika musi mieć charakter trwały. Na trwałość tej zmiany zwracano uwagę również na gruncie art. 298 ustawy – prawo upadłościowe i naprawcze, który stanowił że jeżeli po zatwierdzeniu układu nastąpiła nadzwyczajna zmiana stosunków gospodarczych, która w sposób istotny wpływa na trwały wzrost lub zmniejszenie dochodu z przedsiębiorstwa upadłego, upadły oraz każdy z wierzycieli może wystąpić o zmianę układu. Na gruncie tamtej regulacji podnoszono, że przesłanką zmiany układu jest trwałość zmiany dochodów dłużnika. Wskazywano, że „[c]echa trwałości wzrostu faktycznego dochodu albo trwałości zmniejszenia faktycznego dochodu jest kwestią natury dowodowej. Wydaje się jednak, że „trwałość” należy odnosić do czasu, na który układ został zawarty, czy raczej czasu, w ciągu którego układ ma być wykonywany. Należy więc wykluczyć taki wzrost lub zmniejszenie dochodu wskutek nadzwyczajnej zmiany stosunków gospodarczych, które mają krótkotrwały i przemijający charakter, choć nadają się do udowodnienia.” (vide: Witosz Aleksander Jerzy (red.), Witosz Antoni (red.), Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, wyd. V). Również na gruncie obowiązującego przepisu art. 173 ust. 1 Pr. restr. aktualna z uwagi na brzmienie powołanej regulacji pozostaje wykładnia warunkująca zasadność zmiany układu trwałością zmiany dochodów. Podnosi się nadal, iż „[a]ktualna została przesłanka trwałości zmiany dochodów z przedsiębiorstwa, co wykluczać ma krótkotrwałe zmiany sytuacji ekonomicznej, które nie pozwolą w perspektywie okresu trwania układu na realną zmianę. Stąd zasadne byłoby odnoszenie określenia trwałości do okresu, w jakim wykonany ma być układ. W aspekcie praktycznym instytucja zmiany układu na podstawie trwałych zmian dochodów służyć może jako argument przeciwko uchyleniu układu ze względu na incydentalny przypadek nienależytego wykonania postanowienia układu, które jednocześnie nie generuje dalekosiężnych (długotrwałych) konsekwencji – A.J. W. (w:) A. T., A.J. W., A. W. (red.), Prawo restrukturyzacyjne..., s. 498.” za: F. P. (red.), H. A. (red.), Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, wyd. II.

Sąd w pełni podziela przekonanie, że wykładnia art. 173 ust. 1 Pr. restr. winna prowadzić do wniosku, iż zmniejszenie dochodu dłużnika powinno mieć charakter trwały, aby zmiana układu okazała się uzasadniona. Zarówno wykładnia językowa tego przepisu, która nie prowadzi do żadnych nieracjonalnych i nieakceptowalnych efektów, jak i ratio legis powołanej regulacji przekonują, iż zmianę układu warunkują wyłącznie o takie zmiany dochodów, którym można przypisać przymiot trwałości.

Dla otwarcia postępowania o zmianę układu konieczne jest zatem wykazanie, że nastąpił ów trwały wzrost lub zmniejszenie dochodu z przedsiębiorstwa dłużnika. Nie wystarczy przy tym, że wnioskodawca stwierdzi wystąpienie takiej okoliczności; konieczne jest jej wykazanie. Zgodnie z art. 6 Kodeksu cywilnego, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Tymczasem dłużnik nie wykazał, że w jego przedsiębiorstwie nastąpiło trwałe zmniejszenie dochodu. Dłużnik przedłożył wraz z wnioskiem oraz na wezwanie Sądu rachunki zysków i strat za lata 2019 – 2021. Analiza tej dokumentacji wskazuje, że na dzień 31/12/2019 wnioskodawca odnotował zysk w wysokości +47.054,44 zł (k. 4 i 18); na dzień 31/12/2020 wykazano u dłużnika stratę w wysokości -1.795.171,61 zł (k. 5 i 18); na dzień 31/03/2021 r. zysk w wysokości +2.751,00 zł (narastająco wykazano stratę w wysokości -643.418,27 (k. 6) i na dzień 30/06/2021 zysk w wysokości +1.515.587,57 zł (narastająco zysk w wysokości +764.292,13 zł) (por. załącznik do pisma dłużnika z 14/09/2021).

Znane Sądowi z urzędu okoliczności wskazują, że dłużnik podejmuje porozumienia z wierzycielami i spłaca zaległości objęte układem: w sprawie z wniosku wierzyciela (...) sp. z o.o. o uchylenie układu dłużnik spłacił zaległe raty układy, co doprowadziło do cofnięcia przez wierzyciela wniosku.

Ponadto z samych twierdzeń dłużnika (zawartych w piśmie z 05.08.2021 r.) wynika jednoznacznie, że z uwagi na pandemię miał on przejściowe trudności finansowe, lecz obecnie jego sytuacja ekonomiczna uległa poprawie.

Reasumując - przepis art. 173 ust. 1 Pr. restr. wymaga wykazania trwałego zmniejszenia dochodu. Dłużnik nie wykazał ten przesłanki, zaś zgromadzony materiał dowodowy prowadzi do wniosków przeciwnych do jego twierdzeń. Wniosek o zmianę układu podlegał zatem oddaleniu.

Biorąc pod uwagę powyższe należało orzec jak w części dyspozytywnej postanowienia.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować;

1.  Odpis postanowienia doręczyć pełnomocnikowi dłużnika przez PI.