Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 15 kwietnia 2021 r. (k. 3 – 5) reprezentowany przez pełnomocnika wierzyciel – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w L., wniósł o orzeczenie pozbawienia prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu wobec A. J. (1) jako prezesa zarządu (...) sp. z o.o. we W., na okres 10 lat. Ponadto zgłosił szereg wniosków dowodowych oraz wniósł o zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że wnioskodawca jest wierzycielem spółki (...) Sp. z o.o. we W.. Jego wierzytelność została stwierdzona prawomocnym nakazem zapłaty tutejszego Sądu wydanym w IV Wydziale Gospodarczym, w sprawie o sygn. akt (...). Przeciwko spółce zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne. W toku postępowania egzekucyjnego okazało się, że jest ono bezskuteczne, bowiem spółka nie posiada majątku, z którego można by prowadzić egzekucję. Z kolei z informacji zamieszczonych w KRS spółki oraz ze sprawozdania finansowego spółki za rok 2016 wynika, iż sytuacja finansowa spółki co najmniej od 2018 jest na tyle zła, że uprawnionym jest stwierdzenie, że stała się ona niewypłacalna. Biorąc również pod uwagę, że spółka zaległości miała w stosunku do trzech innych podmiotów, to jej reprezentant, którym był uczestnik postępowania zobowiązany był do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a mimo tego nie złożył przedmiotowego wniosku. Następnie wierzyciel wskazał, że jego zdaniem naruszenie obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez uczestnika było w pełni świadome i zawinione, gdyż wiedział on o trudnej sytuacji finansowej reprezentowanej spółki i trwających egzekucjach przeciwko spółce z wniosków różnych podmiotów. Ponadto uczestnik zdaniem wierzyciela przyczynił się również do obniżenia wartości ekonomicznej zarządzanego przez siebie przedsiębiorstwa.

W wykonaniu zarządzenia przewodniczącego składu z 15 listopada 2021 r. (k. 41) doręczono A. J. (2) jako uczestnikowi postępowania odpis wniosku wraz z odpisami załączników, zobowiązując jednocześnie do: 1) złożenia pisemnego oświadczenia w przedmiocie okoliczności powołanych we wniosku, zwłaszcza odnośnie niewykonania przez uczestnika obowiązku złożenia w terminie ustawowym, liczonym od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości, 2) złożenia pisemnego oświadczenia odnośnie stopnia ewentualnej winy uczestnika postępowania co do niewykonania przez niego obowiązku złożenia we właściwym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz odnośnie skutków podejmowanych przez niego działań (w szczególności w aspekcie ewentualnego obniżenia wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa spółki i rozmiaru pokrzywdzenia jej wierzycieli), 3) przedstawienia stosownych dowodów na poparcie twierdzeń – w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem uznania, iż uczestnik postępowania przyznaje istnienie podstaw do orzeczenia wobec niego pozbawienia prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek i pełnienia funkcji w obrocie gospodarczym, a także pod rygorem pominięcia wniosków dowodowych złożonych po upływie wyznaczonego terminu jako zmierzających do przewleczenia niniejszego postępowania oraz uznania za nieudowodnione okoliczności przytoczonych przez uczestnika a niepopartych stosownymi dowodami.

W zakreślonym terminie - tj. 6 grudnia 2021 r. (data nadania) - uczestnik złożył odpowiedź na wniosek (k. 47-51), w której domagał się oddalenia wniosku w całości oraz zasądzenia od wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wniosku wskazał, że w dniu 19 marca 2019 r. złożył rezygnację z funkcji prezesa zarządu spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W., zatem nieprawdziwe są twierdzenia wnioskodawcy jakoby pozostawał prezesem zarządu spółki od dnia powstania przedmiotowych długów do chwili obecnej. Ponadto jego zdaniem wnioskodawca nie wykazał, że w okresie pełnienia przez niego funkcji prezesa zarządu spółki tj. w okresie od dnia 24 lutego 2014 r. do 19 marca 2019 r. zaistniały przesłanki złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Uczestnik wskazał, że bezskuteczność egzekucji stwierdzona postanowienie komornika sądowego była wynikiem niedostarczenia komornikowi informacji dotyczących majątku spółki. Z kolei gdyby nawet przyjąć, że nie złożył on wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie, to wnioskodawca nie udowodnił, że odbyło to się z winy uczestnika. Dalej argumentując swoje stanowisko uczestnik podał, że nie zostało wykazane również to, że niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości doprowadziło do obniżenia wartości ekonomicznej spółki i pokrzywdzenia jej wierzycieli. Następnie uczestnik podniósł zarzut przedawnienia, wobec tego, że jego zdaniem upłynął termin wskazany w art. 377 ust. 1 Prawa upadłościowego. Na koniec uczestnik podniósł, że wniosek wierzyciela ma na celu jedynie zwindykowanie jego należności, zaś nie baczy na to, że skutkiem orzeczenia zakazu było pozbawienie uczestnika możliwości zarobkowania, a co za tym idzie uniemożliwiłoby spłatę przez dłużnika długów.

W odpowiedzi na pismo uczestnika postępowania wnioskodawca w piśmie z 4 stycznia 2022 r. (data nadania, k. 60-62) wniósł o oddalenie twierdzeń uczestnika jako niezasadnych oraz podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, że złożona przez uczestnika postępowania rezygnacja z funkcji prezesa zarządu jest nieskuteczna, gdyż nie dopełnił wymogów z art. 233 ¹ k.s.h. Dalej wnioskodawca podał argumenty na potwierdzenie tego, że dłużnik miał obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości zarządzanej przez niego spółki, czego nie uczynił w ustawowym terminie z własnej winy. To zaś spowodowało, że doszło do obniżenia wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa dłużnika i tym samym do pokrzywdzenia wierzycieli, ze względu na powstanie nowych zobowiązań w postaci odsetek, kosztów egzekucji. Wnioskodawca zaprzeczył też jakoby miało dojść do przedawnienia roszczenia o orzeczenie zakazu, gdyż przedmiotowy termin w przypadku gdy nie został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości nie rozpoczyna swojego biegu. W związku z powyższym wnioskodawca stwierdził, iż istnieją podstawy do uwzględnienia wniosku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) sp. z o.o. z siedzibą we W. wpisana jest do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (...) (rejestracji dokonano (...) postanowieniem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej, Wydział VI Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego). Umowę spółki sporządzono 21 lutego 2014 r. Kapitał zakładowy spółki wynosi 10.000 zł i dzieli się na 100 udziałów należących do K. J. (99 udziałów) i J. J. (1 udział). Ujawnionym w rejestrze przeważającym przedmiotem działalności spółki jest sprzedaż hurtowa herbaty, kawy, kakao i przypraw ( (...) 46.37.Z).

Od momentu powstania spółki prezesem zarządu (...) sp. z o.o., a zarazem jego jedynym członkiem, był A. J. (1) (numer PESEL (...)).

Dane jawne i powszechnie dostępne w systemie teleinformatycznym, a nadto lista wspólników w aktach rejestrowych prowadzonych dla spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, k. 6.

Spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. faktycznie zajmowała się sprzedażą zdrowej żywności i suplementów diety. Zlecała zewnętrznej firmie magazynowania i konfekcjonowanie towarów do sprzedaży. Spółka notowała obroty miesięczne w wysokości kilkunastu tysięcy złotych. Posiadała jedynie samochód osobowy, będący przedmiotem umowy leasingu oraz laptopy. Problemy finansowe spółki zaczęły się na przełomie marca i kwietnia 2017 r., gdy spółka zakończyła współpracę z największym klientem. Ponadto w tym czasie konkurencja na rynku, na którym operowała spółka, znacznie się zwiększyła. A. J. (1) nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości, gdyż wierzył w poprawę sytuacji finansowej spółki. W tym czasie spółka negocjowała z kontrahentem z Czech, jednak finalnie współpraca nie została podjęta. Ponadto równolegle z kłopotami (...) spółki (...) musiał zmagać się z problemami osobistymi oraz zdrowotnymi. Spółka nie dysponowała też odpowiednimi majątkiem, aby wszcząć proces upadłościowy.

Dowód : przesłuchanie uczestnika postępowania A. J. (1) na rozprawie w dniu 8 września 2022 r., k. 85-86.

A. J. (1) w dniu 19 marca 2019 r. sporządził pismo opatrzone tytułem „oświadczenie o rezygnacji z pełnienia funkcji w zarządzie”, które złożył na ręce swojego brata.

Dowód : oświadczenie o rezygnacji z pełnienia funkcji w zarządzie, k. 55,

- przesłuchanie uczestnika postępowania A. J. (1) na rozprawie w dniu 8 września 2022 r., czas nagrania: 00:15:57, k. 85.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 2 lutego 2018 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej, Wydział IV Gospodarczy (sygn. akt (...)), nakazał (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W., aby zapłacił na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialności Spółka komandytowa w L. kwotę 13.297,52 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi:

- od kwoty 6.441,50 zł od dnia 14 maja 2017 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 6856,02 zł od dnia 13 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty,

oraz kwotę 2.492 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, albo wniósł w tymże terminie sprzeciw.

Na powyższy nakaz zapłaty została nadana klauzula wykonalności w dniu 13 kwietnia 2018 r.

Dowód : nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z 2 lutego 2018 r. k. 21.

Wnioskiem datowanym na 25 kwietnia 2018 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialności Spółka komandytowa w L. wniosła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu P. M. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko (...) Sp. z o.o. we W. na podstawie ww. tytułu wykonawczego.

Dowód : wniosek egzekucyjny z 25 kwietnia 2018 r., k. 22.

W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego ww. komornika sądowy m. in. zajął wierzytelności dłużnika oraz został poinformowany przez Bank (...) S.A. oraz (...) Bank S.A. o przeszkodzie w realizacji zajęcia w związku ze zbiegiem egzekucji. Banki wskazały, że egzekucja wierzytelności z rachunku bankowego prowadzonego dla (...) Sp. z o.o. została wszczęta przez następujące podmioty:

- Naczelnika Urzędu Skarbowego W. , kwota zajęcia łącznie 31.603,98 zł, najwcześniejsza data wpływu zajęcia 9 czerwca 2017 r.,

- Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. , kwota zajęcia łącznie 1.266,22 zł, data wpływu zajęcia 18 maja 2018 r.,

- Komornika Sądowego T. K. sygn. akt (...) , kwota zajęcia 2.162,49 zł, data wpływu zajęcia 7 lutego 2018 r.

Postanowieniem z 30 czerwca 2018 r. Komornik Sądowy P. M. umorzył postępowanie egzekucyjne wszczęte z wniosku wierzyciela (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialności Spółka komandytowa w L. przeciw (...) Sp. z o.o. prowadzone pod sygn. (...), wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji w zakresie sposobów egzekucji wskazanych we wniosku wierzyciela.,

Dowody : zajęcia wierzytelności, k. 26-31,

- zawiadomienia o przeszkodzie w realizacji zajęcia, k. 32-33,

- postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z 30 czerwca 2018 r., k. 35.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 17 grudnia 2018 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej, Wydział IV Gospodarczy (sygn. akt (...)), nakazał A. J. (2), aby zapłacił na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialności Spółka komandytowa w L. kwotę 17.548,08 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi:

- od kwoty 13.297,52 zł od dnia 24 lipca 2018 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 557,21 zł od dnia 4 września 2018 r. do dnia zapłaty,

oraz kwotę 2.637 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, albo wniósł w tymże terminie sprzeciw.

Dowód : nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 62.

Uczestnik postępowania proponował wierzycielowi (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialności Spółka komandytowa w L. spłatę zadłużenia w części w kwocie wynoszącej 10.000 zł w kilku miesięcznych ratach pod warunkiem umorzenia reszty należności, na co wierzyciel nie wyraził zgody. Wierzyciel domagał się spłaty wyższej kwoty.

Dowód : korespondencja mailowa z 7 października 2021 r., k. 52

W dziale 4 rubryce 4 wpisu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krajowym Rejestrze Sądowym ujawniono, iż wobec tego podmiotu prowadzone było postępowanie egzekucyjne o sygn. akt Km 416/18, które zakończyło się umorzeniem postępowania w związku z bezskutecznością egzekucji.

Powyższe postępowanie egzekucyjne prowadzone było na podstawie tytułu wykonawczego tj. nakazu zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu sygn. akt (...) z dnia (...)

Dane jawne i powszechnie dostępne w systemie teleinformatycznym, a nadto postanowienie Komornika Sądowego T. K. z 6 czerwca 2018 r. w aktach rejestrowych prowadzonych dla spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W. od lat nie składa sprawozdań finansowych. Ostatnie złożone przez spółkę sprawozdanie finansowe dotyczy roku obrachunkowego od 1.01.2016 r. do 31.12.2016 r.

W związku z powyższym Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej wszczął wobec (...) Sp. z o.o. postępowanie przymuszające w trybie art. 24 ustawy o KRS, które aktualnie pozostaje w toku.

Dowód : akta rejestrowe (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, sprawa o sygn. WR.VI. Ns-Rej.KRS (...).

Z danych ujętych w złożonych sprawozdaniach (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wynika, że:

- za rok 2015 spółka wygenerowała przychód w kwocie 314.453,57 zł przy kosztach działalności operacyjnej równych kwocie 296.266,26 zł. Dało to zysk ze sprzedaży w wysokości 18.187,31 zł;

- na dzień 31 grudnia 2015 r. spółka nie posiadała żadnych aktywów trwałych, zaś wartość aktywów obrotowych wynosiła 144.099,03 zł, z kolei wysokość zobowiązań i rezerw na zobowiązania wynosiła 117.500,99 zł.

- za rok 2016 spółka wygenerowała przychód w kwocie 287.394,77 zł przy kosztach działalności operacyjnej równych kwocie 266.912,73 zł. Dało to zysk ze sprzedaży w wysokości 20.482,04 zł;

- na dzień 31 grudnia 2016 r. spółka nie posiadała żadnych aktywów trwałych, zaś wartość aktywów obrotowych wynosiła 270.870,94 zł, z kolei wysokość zobowiązań i rezerw na zobowiązania wynosiła 229.925,61 zł.

Dowód : sprawozdanie finansowe spółki za rok 2015 r. oraz 2016 r. w aktach rejestrowych (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, sprawa o sygn. WR.VI. Ns-Rej.KRS (...).

Obecnie A. J. (1) pracuje w zarządzie dwóch spółek. Dzięki pracy w spółkach otrzymuje on wynagrodzenie oraz ma możliwość korzystania ze służbowego samochodu oraz mieszkania. Nie ma możliwości zatrudnienia w tych spółka na podstawie umowy o pracę.

Dowód : przesłuchanie uczestnika postępowania A. J. (1) na rozprawie w dniu 8 września 2022 r., czas nagrania: 00:25:33, k. 86.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.

Wobec niewątpliwego ustalenia, że w rozpoznawanej sprawie, istotne z punktu widzenia prawnej oceny przesłanek orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej działania lub zaniechania o których mowa w art. 373 i art. 374 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, miały miejsce po dniu 1 stycznia 2016 r., do ich oceny właściwe są przepisy ustawy – Prawo upadłościowe, w ich aktualnym brzmieniu (por. normę intertemporalną z art. 452 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1588). Dodatkowo, wobec skutecznego złożenia wniosku o orzeczenie zakazu w kwietniu 2021 r. zakres przedmiotowy orzekanego w niniejszej sprawie zakazu uwzględnia zmianę wprowadzoną z dniem 25 listopada 2018 r. przez ustawę z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz. U. poz. 1629, ze zm.).

Zgodnie z art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego (w brzmieniu obowiązującym od 25 listopada 2018 r.) sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia osoby, która ze swojej winy:

1)będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości albo,

1a)faktycznie zarządzając przedsiębiorstwem dłużnika, istotnie przyczyniła się do niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie, albo

2)po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg rachunkowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego, w tym danych w postaci elektronicznej, do których wydania lub wskazania była obowiązana z mocy ustawy, albo

3)jako upadły po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy upadłości, albo,

4)jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego-komisarza, albo też w inny sposób utrudniała postępowanie.

Na podstawie art. 374 ust. 1 tej samej ustawy Sąd może orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 373, wobec dłużnika będącego osobą fizyczną, także jeżeli niewypłacalność dłużnika jest następstwem jego celowego działania lub rażącego niedbalstwa, co stosuje się również do osób uprawnionych do reprezentowania przedsiębiorcy będącego osobą prawną albo spółką handlową niemającą osobowości prawnej oraz osób faktycznie zarządzających przedsiębiorstwem dłużnika, jeżeli niewypłacalność przedsiębiorcy lub pogorszenie jego sytuacji finansowej jest następstwem celowego działania lub rażącego niedbalstwa tych osób (art. 374 ust. 2 ustawy).

Przy orzekaniu zakazu sąd bierze pod uwagę stopień winy oraz skutki podejmowanych działań, w szczególności obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli (art. 373 ust. 2 zd. 1). Jednak mimo zaistnienia przesłanki, o której mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1), sąd może oddalić wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli został złożony wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego lub postępowania sanacyjnego, a rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli jest nieznaczny (art. 373 ust. 1a Prawa upadłościowego).

Prawo upadłościowe w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. zobowiązuje dłużnika do złożenia w sądzie wniosku o ogłoszenie upadłości nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości (art. 21 ust. 1 Prawa upadłościowego). Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek, o którym mowa w ust. 1, spoczywa na każdym, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami (art. 21 ust. 2 Prawa upadłościowego). Osoby, o których mowa w ust. 1 – 2, ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie określonym w ust. 1 lub 2, chyba że nie ponoszą winy. Osoby te mogą uwolnić się od odpowiedzialności, w szczególności jeżeli wykażą, że w terminie określonym w ust. 1 lub 2 otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu (art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego). W przypadku dochodzenia odszkodowania przez wierzyciela niewypłacalnego dłużnika domniemywa się, że szkoda, o której mowa w ust. 3, obejmuje wysokość niezaspokojonej wierzytelności tego wierzyciela wobec dłużnika (art. 21 ust. 3a Prawa upadłościowego). Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, nie ponoszą odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w czasie, gdy prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa, na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości powstał w czasie prowadzenia egzekucji (art. 21 ust. 5 Prawa upadłościowego).

Stosownie do treści art. 10 Prawa upadłościowego przesłankę ogłoszenia upadłości dłużnika będącego (z zastrzeżeniem przewidzianych wyjątków) przedsiębiorcą stanowi jego niewypłacalność. W stanie prawnym sprzed 1 stycznia 2016 r. dłużnika objętego podmiotowym zakresem stosowania ustawy (por. art. 5 – 9 i art. 491 ¹ ) uważało się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonywał swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (art. 11 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego). Od 1 stycznia 2016 r. w art. 11 ust. 1 Prawa upadłościowego stanowi się, że dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. W art. 11 ust. 1a wprowadzono ustawowe domniemanie, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonywaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące (art. 11 ust. 2 Prawa upadłościowego). Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem jego zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące (art. 11 ust. 5 Prawa upadłościowego).

Zgodnie z art. 376 ust. 1 zd. 1 ustawy postępowanie w sprawach o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej wszczyna się między innymi na wniosek wierzyciela. Wierzycielska legitymacja wnioskodawcy w niniejszej sprawie nie może budzić zastrzeżeń. Wnioskodawca przedstawił odpowiednie dokumenty (w szczególności nakaz zapłaty, wniosek egzekucyjny) uzasadniające skorzystanie z uprawnienia przewidzianego w art. 376 ust. 1 zd. 1 Prawa upadłościowego. Ponadto sam uczestnik postępowania A. J. (1) wskazał na niesporny charakter wierzytelności (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. w L. i brak jej zaspokojenia przez dłużnika.

Podstawą orzeczenia o pozbawieniu prawa prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia niektórych funkcji jest udowodnienie przez wnioskodawcę, że zachodzi jedna z przesłanek wymienionych w art. 373 ust. 1 i 3 Prawa upadłościowego. W orzecznictwie ugruntował się słuszny pogląd, że oprócz zaistnienia ww. przesłanek do orzeczenia zakazu konieczne jest także wykazanie, że zawinione działanie reprezentanta upadłego doprowadziło do obniżenia wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i pokrzywdzenia jego wierzycieli. Zatem okoliczności z art. 373 ust. 2 Prawa upadłościowego należy brać pod uwagę nie tylko przy ustalaniu wymiaru zakazu, ale już na etapie badania zasadności jego orzekania (post. SN: z 5.3.2009 r., (...), L.; z 2.3.2016 r., (...), L.; z 30.11.2017 r., (...), L.).

W niniejszej sprawie formalna podstawa ogłoszenia upadłości (...) sp. z o.o. we W. w postaci niewykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych przez okres trzech miesięcy wobec co najmniej dwóch wierzycieli zaistniała na początku września 2017 r., jeśli przyjąć za decydujące literalne brzmienie art. 11 Prawa upadłościowego. W rozpatrywanej sprawie, z przedstawionych przez wnioskodawcę dowodów wynika, że (...) sp. z o.o. we W. reprezentowana przez A. J. (1) zaprzestała regulowania ciążących na niej stosunkowo niewielkich zobowiązań względem wnioskodawcy wymagalnych najwcześniej od maja 2017 r. (14 maja 2017 r. to najwcześniejsza data zasądzenia odsetek - od najwcześniej wymagalnej należności głównej - stwierdzona nakazem zapłaty). Miesiąc później (czerwiec 2017) dłużna spółka posiadała wymagalne zobowiązanie wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego W. (zob. zawiadomienie o zbiegu egzekucji). W konsekwencji zdaniem Sądu, skoro według art. 21 Prawa upadłościowego wniosek o ogłoszenie upadłości należy złożyć w ciągu 30 dni od zaistnienia ku temu podstaw, to przyjąć należy, że uczestnik postępowania uchybił swojemu obowiązkowi w tym zakresie, nie składając stosownego wniosku do początku września 2017 r. Powyższe potwierdzają twierdzenia uczestnika postępowania, który przyznał, że działalność spółki załamała się w marcu-kwietniu 2017 r. (protokół rozprawy z 8 września 2022 r., czas nagrania 00:21:24). Następnie wobec spółki swoje wymagalne zobowiązania zgłosili - Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz P. Drukarnia i (...) - (...) Spółka Jawna w G.. Długi te zresztą zostały przyznane przez uczestnika postępowania (protokół rozprawy z 8 września 2022 r., czas nagrania 00:12:16).

Jednak Sąd oceniając całościowo materiał dowodowy zebrany w sprawie, doszedł do przekonania, że mimo zaniechania złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej oraz zakazu pełnienia funkcji wymienionych w art. 373 Prawa upadłościowego choćby w minimalnym rozmiarze – tj. na okres roku prowadziłoby do nadmiernej dolegliwości dla uczestnika postępowania, nieadekwatnej do stopnia jego zawinienia. Rozstrzygając sprawę w taki sposób, Sąd zważył na relatywnie niewielkie zobowiązania podmiotu zarządzanego przez uczestnika oraz mały krąg wierzycieli, jak również postawę uczestnika, który zgłasza gotowość do zaspokojenia zobowiązań wnioskodawcy w jak najwyższym stopniu. W niniejszej sprawie ustalono, że spółka (...) sp. z o.o. jest podmiotem nierealizującym wymagalnych zobowiązań pieniężnych wobec co najwyżej tylko czterech podmiotów. Łączna należność główna wobec nich nie stanowiła wysokiej kwoty, zaś w stosunku do wnioskodawcy wynosi ona jedynie 13.297,52 zł. W tym miejscu zwrócić należy uwagę, że uczestnik postępowania wyraził gotowość do spłaty 10.000 zł, czyli przeważającej części należności głównej, jednak spotkało to się ze sprzeciwem wierzyciela, który domagał się spłaty w wyżej kwocie, podkreślając wysokość zadłużenia wynikającego także z należności ubocznych i kosztów postępowania.

Zaniechanie złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie wywołało również skutków w postaci wzrostu pokrzywdzenia wierzycieli i obniżenia wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa uzasadniających zastosowanie wobec uczestnika postępowania zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie art. 373 ust. 1 pkt 1 Prawa upadłościowego.

W ocenie Sądu nie zaistniał związek przyczynowy pomiędzy uchybieniem w terminowym złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości a obniżeniem wartości ekonomicznej spółki (...) Sp. z o.o. i rozmiarem pokrzywdzenia wierzycieli. Powyższe wynika przede wszystkim z tego, że model funkcjonowania spółki, której reprezentantem był uczestnik postępowania oparty był o finansowanie działalności z bieżących przychodów. Spółka nie posiadała trwałego majątku, poza laptopami, które jak można przypuszczać nie prezentowały znaczącej wartości rynkowej, ze względu na niski popyt na używany sprzęt elektroniczny. Z kolei samochody, którymi dysponowała spółka były objęte umowami leasingu, wobec czego nie stanowiły własności dłużnej spółki. W konsekwencji spóźniona decyzja o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości nie wpłynęła na obniżenie majątku spółki, bowiem ten nawet w momencie gdy spółka była wypłacalna był znikomy. Nawet gdyby uczestnik złożył w terminie wniosek o ogłoszenie upadłości, to zachodzi spora wątpliwość czy zdołałaby sprostać wymogom fiskalnym takiego wniosku, które wiążą się nie tylko z uiszczeniem opłaty sądowej w wysokości 1.000 zł, ale także zaliczki na koszty postępowania równej jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Co więcej wniosek o ogłoszenie upadłości złożony w momencie powstania niewypłacalności spółki i tak prawdopodobnie podlegałby oddaleniu na podstawie art. 13 ust. 1 Prawa upadłościowego, zgodnie z którym sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów. W związku z tymi przewidywaniami - popartymi wynikającymi z materiału dowodowego, ustaleniami co do majątku spółki według stanu na moment zaistnienia obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki - nie można stwierdzić, że zaniechanie uczestnika wpłynęło na pogorszenie sytuacji wierzycieli czy też obniżenie wartości ekonomicznej dłużnej spółki. Co wymaga podkreślenia to to, że dłużnik w momencie, gdy zdał sobie sprawę, że reprezentowana przez niego spółka nie jest w stanie spłacić bieżącego zadłużenia podjął działania mające na celu minimalizację strat finansowych, które wyrażały się w tym, że nie kontynuował działalności oraz nie zaciągał nowych zobowiązań. Sytuacja wierzycieli w momencie powstania ich długów w porównaniu do tej obecnej nie zmieniła się. Oczywiście konsekwencją niespłacenia długów jest narastanie odsetek oraz powstawanie kosztów dochodzenia należności. Jednak zauważyć należy, że odsetki stanowią niejako surogat odszkodowania za opóźnienie w płatności. Są więc pewnego rodzaju rekompensatą przyznawaną wierzycielom. Odsetki natomiast nie stanowią nowego zobowiązania dłużnika, są jedynie konsekwencją niespłaconych w terminie zobowiązań. Narastanie odsetek i kosztów windykacji, w sytuacji, gdy dłużnik i tak nie ma (ani nie miał wcześniej) żadnego majątku, ani też nie prowadzi już żadnej działalności operacyjnej, w żaden sposób nie prowadzi do pogorszenia sytuacji wierzyciela.

Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób uznać, że zaniechanie uczestnika postępowania w postaci niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie, doprowadziło do pogorszenia sytuacji wierzycieli, a w szczególności wnioskodawcy, który przecież dochodzi od dłużnika niewielkiej kwoty biorąc pod uwagę obroty spółki-wierzyciela.

Dodatkowo trzeba podkreślić, że ujawnione okoliczności nie pozwalają na zarzucenie uczestnikowi, że umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa doprowadził do upadku zarządzanej przez siebie spółki (skądinąd, wnioskodawca nie powołał art. 374 Prawa upadłościowego jako podstawy prawnej swych żądań). Na ocenę stopnia winy uczestnika, mierzonego według dyrektywy z art. 373 ust. 2 Prawa upadłościowego, dodatnio wpływa i to, że nie ustalono, aby działania (i zaniechania) A. J. (1) były skierowane bezpośrednio na osiągnięcie jakichś osobistych korzyści, także we własnym majątku, a tym zakresie ciężar dowodu spoczywał na wierzycielu-wnioskodawcy (art. 6 k.c). Ponadto zauważyć należy, iż na podstawie art. 299 k.s.h. jest on odpowiedzialny solidarnie za dług spółki, co w okolicznościach niniejszej sprawy jest dla uczestnika postępowania wystarczającą sankcją.

Ponadto za oddaleniem wniosku przemawiały również względy natury celowościowej. Sąd orzeka zakaz dopiero gdy uzna, że nie tylko została spełniana przesłanka ustawowa wyrażona w art. 373 Prawa upadłościowego, ale również gdy będzie to wynikało z potrzeby zabezpieczenia interesu społecznego, rozumianego tutaj jako dobro uczestników obrotu gospodarczego. W konsekwencji za orzeczeniem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej musi przemawiać potrzeba wyeliminowania z czynnego uczestnictwa w tym obrocie nierzetelnego przedsiębiorcy, co uchronić ma inne podmioty, od ryzyka jakie powstałoby w związku z pozostawaniem w relacjach handlowych z taką osobą. W niniejszej sprawie oceniając zachowanie uczestnika postępowania Sąd nie stwierdził, aby umożliwienie mu dalszego uczestnictwa w obrocie gospodarczym stanowiłoby zagrożenie dla innych uczestników obrotu. Również wnioskodawca nie wskazał jakie konkretne zachowania uczestnika postępowania wskazywałyby na jego nieuczciwość czy stanowiły wyraz lekceważenia prawnych rygorów prowadzenia działalności gospodarczej.

W tym stanie rzeczy złożony przez wnioskodawcę wniosek jawi się jako zmierzający do zaspokojenia jedynie interesu indywidualnego wierzyciela, który nie baczy na funkcję zakazu działalności gospodarczej oraz natężenie negatywnych skutków jakie się z tą sankcją wiążą dla uczestnika. Przypomnieć zaś należy, że wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej nie jest jednym ze środków windykacyjnych. Wniosek wyłącznie o takich charakterze powinien podlegać oddaleniu.

Sąd zwrócił również uwagę, że zakaz prowadzenia działalności gospodarczej stanowi ograniczenie swobód obywatelskich gwarantowanych normą konstytucyjną, a zatem stosowanie takiej sankcji winno się cechować szczególną ostrożnością. Jest to o tyle istotne, że uczestnik postępowania obecnie zarobkuje pełniąc funkcję prezesa zarządu w dwóch spółkach. Orzeczenie więc sankcji zakazu prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia funkcji zarządczych w m. in. spółkach prawa handlowego byłoby dla uczestnika niezmiernie dotkliwe. Straciłby on w ten sposób możliwość świadczenia pracy w formie pełnienia funkcji zarządczych w spółkach kapitałowych połączonych z reprezentowaniem tych spółek. Biorąc również powyższy aspekt pod uwagę Sąd uznał, że zbyt represyjnym byłoby orzekanie zakazu wobec uczestnika, ponieważ zmusiłoby go to prawdopodobnie do poszukiwania pracy w innej branży i w innym charakterze.

Podkreślić należy również, że orzeczenie zakazu ma charakter fakultatywny (zob. postanowienie SN z dnia 13 stycznia 2010, II CSK 364/09). W konsekwencji samo stwierdzenie przesłanki do orzeczenia zakazu, o której mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1 Prawa upadłościowego nie powoduje jeszcze automatycznego obowiązku orzeczenia zakazu. Koniecznym jest bowiem rozważenie przez Sąd wszelkich okoliczności faktycznych sprawy i na tej podstawie stwierdzenie, czy zachodzi potrzeba wyłączenia z obrotu gospodarczego osób, które nie są w stanie sprostać podstawowym wymaganiom prowadzenia działalności gospodarczej. W niniejszej spraw fakt powstania niezaspokojonej wierzytelność względem wnioskodawcy wpisuje się w ryzyko gospodarcze jakie zwykle ponosi przedsiębiorca, nie stanowi zaś wyniku postępowania uczestnika zasługującego na pozbawienie go prawa do dalszego uczestniczenia w obrocie gospodarczym.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji postanowienia z 21 września 2022 r.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień (zwolnienie chorobowe 27-30.09.2022r.)

2.  Odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy przez Portal Informacyjny z klauzulą o skutkach takiego doręczenia:

„Opublikowanie niniejszego dokumentu w Portalu Informacyjnym (PI) stanowi doręczenie go adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.”

3.  kal. 14 dni.