Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 23 grudnia 2021 roku

Dnia 2 marca 2020r. do tut. Sądu wpłynął wniosek złożony przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia funkcji określonych w art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego wobec Ł. K., numer P. (...), prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) Ł. K. we W., na okres 10 lat.

W uzasadnieniu wniosku podano, iż Ł. K. jako prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) Ł. K. we W., zaciągnął zobowiązania wobec Skarbu Państwa, z tytułu podatku od towarów i usług za lata 2009-2014 oraz z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2009-2014. Na dzień 26.02.2020r. łączna wysokość zaległości wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. wyniosła (wraz z odsetkami) 16.661.776,11 zł. Wobec zobowiązanego prowadzono liczne postępowania egzekucyjne, które umorzono.

Wierzyciel podał, iż stosownie do art. 373 ust. 1 pkt 1 Prawa upadłościowego Sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia osoby, która ze swojej winy będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości. Zdaniem wnioskodawcy dłużnik nie złożył w przypisanym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości, stosownie do treści art. 21 ustawy prawo upadłościowe.

Dłużnik też, zdaniem wnioskodawcy, miał działać z zamiarem przerzucenia konsekwencji finansowych swojej działalności na wierzyciela oraz non-stop znajdować się w stanie niewypłacalności. Wierzyciel wskazał, iż dłużnik jest zobowiązany także wobec innych podmiotów, np. wobec ZUS na kwotę ok. 40.000. zł (protokół z posiedzenia Sądu Rejonowego w Pabianicach I Wydział Cywilny o wyjawienie majątku z dnia 15 czerwca 2018r. sygn. akt (...)); nadto wnioskodawca wskazał, iż wobec Ł. K. prowadzone jest postępowanie egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej J. B. – Kancelaria (...) w K..

W odpowiedzi na wniosek o orzeczenie zakazu z art. 373 ust. 1 pkt. 1 prawa upadłościowego, pełnomocnik dłużnika wniósł o oddalenie wniosku i wskazał na kilka okoliczności wyłączających odpowiedzialność swojego klienta, a w szczególności:

- brak drugiego wierzyciela (obok wnioskodawcy);

- brak uregulowania przez dłużnika zobowiązań wobec wierzyciela miał wynikać nie ze złej woli dłużnika, ale faktycznych działań samego wierzyciela, którego działanie miało doprowadzić do niemożności regulowania tych zobowiązań, np. poprzez wydanie decyzji o zabezpieczeniu;

- decyzje podatkowe, obciążające dłużnika miały zapaść bez przeprowadzenia rzetelnego postepowania dowodowego, lecz zostały wydane na skutek tylko i wyłącznie pisma Prokuratury z dnia 25.11.2014r. dot. jednego z kontrahentów dłużnika.

Pełnomocnik dłużnika wskazał, iż obecnie toczy się postępowanie karne oraz karno-skarbowe dotyczące wszystkich zaległości podatkowych, które zakończyło się nieprawomocnym wyrokiem przed Sądem Okręgowym w Toruniu (sygn. akt (...));

- brak winy dłużnika w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości albowiem utracił większość dokumentacji finansowej; ponadto dłużnik oczekuje na prawomocny wyrok we wspomnianej sprawie karnej (sygn. akt (...)), na skutek którego ma nastąpić wznowienie postępowań podatkowych.

- nie doszło do obniżenia wartości majątkowej przedsiębiorstwa dłużnika albowiem stan majątkowy dłużnika kształtuje się cały czas mniej więcej na tym samym poziomie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dłużnik Ł. K. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) Ł. K. we W., NIP (...), od dnia 10.01.2006 r. Działalność została zawieszona dnia 30.11.2017r. Ł. K. z wykształcenia jest inżynierem (bez dyplomu). Prowadząc działalność gospodarczą zajmował się handlem maszynami do zgrzewania i cięcia tkanin technicznych oraz autoamatyzacją magazynowania.

dowód:

- wydruk z systemu komputerowego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej RP z dnia 27.02.2020r., k. 8.

- zeznanie Ł. K. z dnia 19.10.2021r. (k. 424/2 i 425, po 30 i 34 minucie nagrania).

Dłużnik Ł. K. posiada następujące nieuregulowane zobowiązania:

1.  wobec ZUS, z czego na FUS 29.705,39 zł, na FUZ 10.396,07 zł, na FPiFGŚP 2.383,18 zł oraz koszty egzekucyjne na kwotę 3.130,20 zł. Łączna suma zaległości na dzień 10.11.2021r. wynosi 43.484,64 zł. Najstarsze zaległości powstały już w roku 2014 i stały się wymagalne 15.07.2014r. (kwota 212,65 zł na FUS). Następne zaległości stały się wymagalne w roku 2015r, i tak: dnia 15.01.2015r. stała się wymagalna kwota 1.308,32 zł, dnia 15.09.2015 stała się wymagalna kwota 2.507,12 zł. Od września 2015 r. i każdego następnego miesiąca dług wobec ZUS wzrastał o ok. 900 zł, a w okresie od marca 2016 do stycznia 2017 dług wobec ZUS wzrastał o ok. 1.900 zł miesięcznie, po czym w okresie od lutego 2017 do grudnia 2017 wzrastał o ok. 1.000. zł miesięcznie.

Wierzytelności nie zostały uregulowane do dnia dzisiejszego.

dowód: pismo ZUS z dnia 9 listopada 2021 (k. 475-476)

2.  wobec Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z tytułu podatku od towarów i usług za lata 2009-2014 oraz z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2009-2014. Na dzień 26.02.2020r. łączna wysokość zaległości wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. wyniosła (wraz z odsetkami) 16.661.776,11 zł. Zaległości wynikały z fikcyjnych transakcji, o znacznej wartości, z podmiotem L. L. S..

Najstarsze zaległości stały się wymagalne pod koniec sierpnia i września 2016r. (patrz poniżej decyzje administracyjne tiret 3, 9, 10).

dowód:

- wniosek wraz z uzasadnieniem wnioskodawcy, k. 3-7;

- lista zaległości wraz z odsetkami obliczonymi na dzień 26.02.2020 r. (wszystkie podatki, podatek VAT, podatek PIT) – k. 9-12;

- decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 10.11.2015r. nr (...)-24-78/15, data odbioru: 16.11.2015 r. (utrzymana w mocy decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 14.09.2016 r. (data odbioru: 21.09.2016r.)) k. 146-153;

- decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia 26.09.2016 r. nr (...) (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego 04.11.2016 r. oddalono skargę — wyrok WSA w Łodzi I SA/Łd (...) z dnia 24.03.2017r.; wniesiono skargę kasacyjną do NSA w dniu 20.06.2017 r.; oddalono skargę — wyrok NSA z dn. 30.05.2019 r. 1 (...)), k. 154-160;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 15.04.2016 r. nr (...)-24-78/15 utrzymana w mocy decyzją Dyrektora I. Administracji Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 31.10.2016 r. (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dniu 14.12.2016 r., odrzucono skargę - postanowienie WSA w Łodzi 1 SA/Łd (...) z dnia 02.06.2017 r.), k. 161-167;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 15.04.2016r. nr (...) utrzymana w mocy decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. nr (...) (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dniu 14.12.2016r. - odrzucono skargę; postanowienie WSA w Łodzi I SA/Łd (...) z dnia 02.06.2017 r.), k. 168-174;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 29.08.2016 r. nr (...) utrzymana w mocy decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 10.02.2017 r. za wyjątkiem miesiąca listopada 2013, którego zobowiązanie określono w decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 10.02.2017 r. (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dniu 27.03.2017 r., - odrzucono skargę; postanowienie WSA w Łodzi I SA/Łd (...)z dnia 02.10.2017 r.), k. 175-185;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 31.10.2017 r. Nr (...) utrzymana w mocy decyzją Dyrektora I. Administracji Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 30.03.2018 r. (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dniu 10.05.2018 r. odrzucono skargę; postanowienie WSA w Łodzi I SA/Łd (...) z dnia 25.10.2018 r.), k. 186-194;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 10.11.2015r. nr (...) (data odbioru: 16.11.2015 r.) utrzymana w mocy decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 02.08.2016 r. (data odbioru: 16.08.2016), k. 195-209;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 30.12.2015 r. nr (...) utrzymana w mocy decyzją Dyrektora I. Administracji Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 04.08.2016 r. (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dniu 07.09.2016 r., odrzucono skargę - postanowienie WSA w Łodzi 1 SA/Łd (...) z dnia 20.04.2017 r.), k. 210-225;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 15.04.2016 r. nr (...) utrzymana w mocy decyzją Dyrektora I. Administracji Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 15.09.2016 r. (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Administracyjnego w dniu 20.10.2016 r., odrzucono skargę - postanowienie WSA w Łodzi I SA/Łd (...) z dnia 10.05.2017 r.), k. 226-242;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 15.04.2016r. nr (...) utrzymana w mocy decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 15.09.2016 r. (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Administracyjnego w dniu 20.10.2016 r.; odrzucono skargę -postanowienie WSA w Łodzi I SA/Łd (...) z dnia 11.07.2017 r.), k. 243-261;

- Decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. nr (...) z 12.12.2016 r. (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dniu 26.01.2017r. - odrzucono skargę; postanowienie WSA w Łodzi I SA/Łd (...) z dnia 25.08.2017 r.), k. 262-280;

- Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 29.08.2016 r. Nr (...) utrzymana w mocy decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. nr (...) z dnia 12.12.2016 r. (wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dniu 26.01.2017 r. - odrzucono skargę; postanowienie WSA w Łodzi I SA/Łd (...) z dnia 12.07.2017 r.), k. 281-293.

- decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 24.05.2015r. nr (...), k. 81-101.

Wierzytelności nie zostały uregulowane do dnia dzisiejszego. Odsetki wynoszą już kwotę ponad 7 mln. złotych.

dowód: pismo Naczelnika US w P. z dnia 17.09.2021r., k. 418-420.

3.  wobec (...) SA na kwotę 571.677,86 zł solidarnie z (...) sp. z o.o. i M. G., z odsetkami od dnia 9 października 2019r. Komornik J. B. postanowieniem z dnia 13 maja 2021r. umorzyła postępowanie egzekucyjne w całości, z wniosku (...) SA przeciwko (...) sp. z o.o., Ł. K. i M. G., na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3 kpc.

Wierzytelność nie została uregulowana.

dowód: nakaz zapłaty z dnia 14 stycznia 2020r. wydany przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu X Wydział Gospodarczy (...) oraz pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej J. B. Kancelaria (...) w K. i postanowienie Komornik J. B. z dnia 13 maja 2021r. (k. 463-465).

4.  wobec (...) sp. z o.o. na kwotę 50.000. zł; wierzytelność zaciągnięta wiosną 2020r. na okres 10 lat.

Wierzytelność nie została uregulowana.

dowód: zeznanie Ł. K. z dnia 19.10.2021r. (k. 425, po 34 minucie nagrania).

Zobowiązania nr 1 i 2 powstały u dłużnika w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej. Wierzytelność nr 3 powstała w wyniku odpowiedzialności Ł. K. jako członka zarządu spółki (...) sp. z o.o. (KRS (...)).

Zobowiązanie nr 4 (niewymagalne) powstało w wyniku pożyczki udzielonej uczestnikowi przez spółkę (...) sp. z o.o. (KRS (...)), gdzie uczestnik pełnił funkcję członka zarządu.

Dłużnik zwrócił się dnia 29 czerwca 2018 r. do urzędu skarbowego o umorzenie odsetek za zwłokę w kwocie 1.870.967 zł i 3.249.380 zł. Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. dwoma decyzjami odmówił umorzenia odsetek od zaległości podatkowych.

dowód:

- decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 30.11.2018r. k. 358-365;

- decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 30.11.2018r. k. 366-373.

Dłużnik zwrócił się także pismem z dnia 30 stycznia 2018 do ZUS-u o przesunięcie płatności. ZUS egzekwował swoją wierzytelność, jednakże postępowanie nie zostało zakończone z uwagi na brak majątku dłużnika i zwrot przez Urząd Skarbowy W. tytułów wykonawczych. ZUS w piśmie z dnia 07.02.2019r. poinformował bank (...) SA o wycofaniu zawiadomienia o zajęciu.

dowód:

- pismo dłużnika z dnia 30.01. (...) , k. 458;

- pismo ZUS z dnia 07.02.2019r. k. 459.

- pismo ZUS z dnia 09.11.2021r. k. 475-476.

Dłużnik oprócz prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej pod firmą (...) Ł. K., zasiadał także w zarządach następujących spółek: (...) sp. z o.o. (KRS (...)) w latach 2013-2015, (...) sp. z o.o. (KRS (...)) w latach 2012-2017, (...) sp. z o.o. (KRS (...)) w latach 2016-2021. Obecnie dłużnik pełni funkcję członka zarządu w spółce (...) sp. z o.o. (KRS (...)), gdzie jedynym udziałowcem jest podmiot pod firmą (...).

Dłużnik był także wspólnikiem w spółkach: (...) sp. z o.o. (KRS (...)) w latach 2013-2014, (...) sp. z o.o. (KRS (...)) w latach 2017-2020.

Uczestnik od wielu lat nie osiąga dochodów. Pracując jako członek zarządów spółek nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia. Wynagrodzenie miało pochodzić z zysków spółek, które to zyski jednak nigdy nie nadeszły. Na swoje utrzymanie dłużnik przeznaczał środki otrzymane od spółek, płacąc kartą służbową lub otrzymując pożyczkę w kwocie 50.000. zł. Dłużnik nie posiada własnego mieszkania, nie wynajmuje też mieszkania; pomieszkuje za darmo u kolegi.

dowód:

- zeznanie Ł. K. z dnia 19.10.2021r. (k. 425, po 34 minucie nagrania).

- odpisy spółek (...) sp. z o.o. (KRS (...)), (...) sp. z o.o. (KRS (...)), (...) sp. z o.o. (KRS (...)). (...) sp. z o.o.(KRS (...)) dostępne w wyszukiwarce KRS Ministerstwa Sprawiedliwości.

Ł. K. prowadząc działalność gospodarczą nie posiadał żadnego trwałego majątku; nie miał nieruchomości, ruchomości lub środków pieniężnych.

dowód:

- zeznanie Ł. K. z dnia 19.10.2021r. (k. 425, po 34 minucie nagrania).

- pismo pełnomocnika dłużnika z dnia 23 lipca 2021r. (k. 400);

Wobec dłużnika toczy się postępowanie karne oraz karno-skarbowe dotyczące zaległości podatkowych, z tytułu których powstały zobowiązania wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego w P.. Sąd Okręgowy w Toruniu nieprawomocnym wyrokiem z dnia 4 marca 2021 r. (sygn. akt (...)) skazał m.in. Ł. K. na karę łączną 3 lat pozbawienia wolności (patrz: pkt. XV wyroku).

dowód:

- wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 4 marca 2021 r. (sygn. akt (...)), k. 433-457.

Sąd zważył:

Wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia funkcji określonych w art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego wobec Ł. K., jest zasadny i Sąd orzekł zakaz na okres 7 lat.

1.  Na wstępie Sąd zbadał legitymację procesową wnioskodawcy. Z treści art. 376 ust. 1 zdanie 1 p.u. Postępowanie w sprawach, o których mowa w art. 373 i art. 374, wszczyna się wyłącznie na wniosek wierzyciela (…) wynika obowiązek wykazania przez wnioskodawcę, że posiada legitymację procesową. Z treści wniosku, jak i ustaleń faktycznych legitymacja procesowa wierzyciela Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. nie budziła żadnych zastrzeżeń. Łączna wierzytelność wierzyciela na dzień 26.02.2020r. wyniosła (wraz z odsetkami) 16.661.776,11 zł. Legitymacja nie była przez uczestnika kwestionowana, zwłaszcza wobec istnienia prawomocnych decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w P., podtrzymanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Ł., a także wobec wyroków i postanowień Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Ł., na mocy których oddalano i odrzucano skargi na decyzje wspomnianych organów administracyjnych.

2.  Stosownie do art. 373 ust. 1 pkt. 1 p.u. Sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia osoby, która ze swojej winy:1) będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości (…). 2. Przy orzekaniu zakazu, o którym mowa w ust. 1, sąd bierze pod uwagę stopień winy oraz skutki podejmowanych działań, w szczególności obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli.

Z cytowanego brzmienia przepisu wynika, że do orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej niezbędne jest stwierdzenie przez sąd orzekający:

- winy osoby obowiązanej do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w niezłożeniu tego wniosku w terminie (art. 373 ust. 1 p.u.);

- określenie stopnia tej winy, (art. 373 ust. 2 p.u.);

- a także skutków podejmowanych działań, w szczególności obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli. (art. 373 ust. 2 p.u.).

3.  Nade wszystko należało ustalić, kiedy zaistniał stan niewypłacalności, tj. utrata zdolności do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych i w konsekwencji kiedy wystąpił obowiązek wystąpienia do sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości (art. 10 i 11 ust. 1 i 1a p.u. w zw. z art. 21 ust. 1 p.u.).

Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (tekst jedn. z 2020 r. – Dz.U. poz. 1228) podstawę ogłoszenia upadłości dłużnika będącego (z zastrzeżeniem przewidzianych wyjątków) przedsiębiorcą stanowi jego niewypłacalność. Dłużnik objęty podmiotowym zakresem stosowania ustawy w jej części „gospodarczej” (por. art. 5 – 9) jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (art. 11 ust. 1 Prawa upadłościowego). Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące (art. 11 ust. 1a Prawa upadłościowego). Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące (art. 11 ust. 2). Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem jego zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące (art. 11 ust. 5 Prawa upadłościowego).

Prawo upadłościowe w szeregu norm wprowadziło zasadę, że ogłoszenie upadłości może nastąpić tylko wówczas, gdy istnieje co najmniej dwóch wierzycieli dłużnika, którego dotyczy wniosek. Z art. 1 ust. 1 pkt 1 Prawa upadłościowego wynika wprost, że akt ten reguluje zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami. Zgodnie z art. 2 ust. 1 Prawa upadłościowego postępowanie uregulowane ustawą należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą – dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane. Stosownie do art. 11 ust.1 Prawa upadłościowego przesłanką upadłości jest utrata zdolności do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Ustawodawca użył liczby mnogiej, co oznacza konieczność istnienia wielości wierzycieli (zobowiązań pieniężnych).

Dowód na zasadność wniosku o wielości wierzycieli odnajdujemy także w brzmieniu art. 491 ² ust. 2 Prawa upadłościowego, tj. w przypadku tzw. „upadłości konsumenckiej”. W cytowanym przepisie wyraźnie zaznaczono, iż postępowanie „konsumenckie” „prowadzi się także wtedy, gdy dłużnik ma tylko jednego wierzyciela”.

Wnioskodawca wykazał, że dłużnik miał co najmniej dwóch wierzycieli, tj. ZUS oraz Urząd Skarbowy w P. (wnioskodawca). Wierzytelność pierwszego z nich powstała już w lipcu 2014. Wierzytelność zaś wnioskodawcy powstała w sierpniu i wrześniu 2016r. O ile wierzytelności wobec ZUS, w pierwszych miesiącach zaległości, nie były wierzytelnościami dużymi, to już wierzytelności wnioskodawcy, których wymagalność nastąpiła w sierpniu i wrześniu 2016 były już spore. I tak: - wierzytelność z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (za rok 2009) stwierdzona decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia 2 sierpnia 2016 opiewała na kwotę 457.064 zł; - należność z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (za rok 2010) stwierdzona decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia 4 sierpnia 2016 opiewała na kwotę 973.191 zł; - należność z tytułu podatku od towarów i usług stwierdzona decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia 14 września 2016 (za IV kwartał 2009r.) opiewała na kwotę 24.090. zł. Następne decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w P., również utrzymane w mocy przez Dyrektora Izby Skarbowej w Ł., spowodowały, iż łączna wysokość zaległości w niedługim czasie osiągnęła kwotę około 10 milionów złotych.

W tym stanie rzeczy dłużnik winien rozważyć wystąpienie z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, już w momencie otrzymania decyzji wymiarowych od Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. w sierpniu 2016r. Mając na uwadze wysokość zaległości wobec wnioskodawcy (blisko 1,5 mln złotych na mocy decyzji Dyrektora Izby Skarbowej z sierpnia i września 2016r.) oraz fakt posiadania drugiego wierzyciela (ZUS), a także brak majątku u przedsiębiorcy (brak nieruchomości, ruchomości lub środków pieniężnych), który można by spieniężyć celem spłacenia wierzycieli, jak i brak możliwości pozyskania kapitału od osób trzecich – dłużnik winien rozważyć wystąpienie z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

W art. 11 ust. 1a p.u. występuje domniemanie; otóż Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Tak więc występujące u przedsiębiorcy Ł. K. trzy miesięczne opóźnienie, dotyczące dwóch zobowiązań wobec dwóch różnych wierzycieli - to domniemanie te, z cytowanego artykułu, chroniło uczestnika. Dłużnik jest bowiem stroną uprzywilejowaną z mocy wspomnianego domniemania. Wnioskodawca nie obalił tegoż domniemania, tak więc należało uznać, że dłużnik mógł w dalszym ciągu prowadzić dalszą działalność gospodarczą bez składania wniosku o ogłoszenie upadłości. Jednakże wraz z upływem trzech miesięcy, tj. na koniec listopada 2016 wyklarował się obowiązek złożenia przez uczestnika wniosku o ogłoszenie upadłości. Biorąc pod uwagę 30 dniowy termin z art. 21 ust. 1 p.u., to należy stwierdzić, iż dłużnik najpóźniej z końcem grudnia 2016 r. winien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Wniosku takiego nie złożono. Wnioskodawca nie przywrócił w tym terminie zdolności płatniczej swojego przedsiębiorstwa, ani nie złożył wniosku o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego.

4.  Wina. Kolejną przesłanką do zastosowania przepisu art. 373 p.u. jest ustalenie, czy niezłożenie przez zobowiązanego wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie nastąpiło z jego winy. Wina i jej stopień są nie tylko przesłankami decydującymi o zakresie i czasokresie pozbawienia praw, o czym stanowi art. 373 p.u. w ust. 2, lecz przede wszystkim mają wpływ na decyzję sądu o uwzględnieniu bądź oddaleniu wniosku, bowiem orzeczenie zakazu przewidzianego w art. 373 ust. 1 p.u. ma charakter fakultatywny. Orzeczenie, o którym mowa w omawianym przepisie, jest wprawdzie sankcją cywilną o charakterze prewencyjnym, jednak w istocie jest zbliżone do sankcji karnej przewidzianej w art. 41 k.k., gdyż, w odróżnieniu od rozwiązań typowych dla prawa cywilnego, stanowi dolegliwość o charakterze głównie osobistym (por.m.in., postanowienia SN: z dnia 13 stycznia 2010 r. II CSK 364/09, z dnia 11 grudnia 2008 r. IV CSK 379/08, z dnia 22 sierpnia 2007 r., II CSK 45/07, OSP 2009, nr 3, poz. 34, z dnia 21 marca 2007 r., I CSK 460/06, z dnia 14 lutego 2006 r. II CSK 14/05 i z dnia 15 grudnia 2005 r. II CSK 15/05, opubl. L.).

Wina, o której mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u., nie dotyczy zawinienia w pogorszeniu sytuacji majątkowej niewypłacalnego dłużnika. Ta bowiem dla odpowiedzialności z art. 373 p.u. jest irrelewantna. Istotne natomiast znaczenie ma fakt, czy i w jakim zakresie dłużnik jest winien niezłożenia w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości. Zatem nawet gdyby dłużnik w najmniejszym stopniu nie zawinił w doprowadzeniu do stanu niewypłacalności, to i tak nadal będzie ponosił odpowiedzialność z art. 373 ust. 1 pkt 1 PrUp za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie. Jak słusznie stwierdził prof. Feliks Zedler - wina w niezłożeniu wniosku występuje nie tylko w przypadku, gdy uczestnik umyślnie nie składa wniosku o ogłoszenie upadłości, ale także gdy tego rodzaju zaniechanie jest następstwem niedbalstwa ( F. Zedler, [w:] A. Jakubecki, F. Zedler, Prawo upadłościowe i naprawcze, 2010, s. 778). Winę w kontekście art. 373 p.u. należy bowiem postrzegać jako naganny stosunek podmiotu do określonego obowiązku, przy czym niewypełnienie tego obowiązku nosi znamiona czynu bezprawnego. Konieczne jest udowodnienie przez wnioskodawcę winy dłużnika, na poziomie przynajmniej niedbalstwa.

Z powyższego wynika, że ogólnie na winę składają się dwa elementy, to jest element obiektywny, jak i element subiektywny. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono natomiast, iż element obiektywny oznacza niezgodność zachowania się z obowiązującymi normami postępowania, a więc szeroko rozumianą bezprawność. Element subiektywny dotyczy stosunku woli i świadomości działającego do swojego czynu. Najkrócej rzecz ujmując, winę można przypisać podmiotowi prawa tylko wtedy, kiedy istnieją podstawy do negatywnej oceny jego zachowania z punktu widzenia obu tych elementów (tzw. zarzucalność postępowania) - por. wyrok SN z dnia 26 września 2003r, IV CK 32/02, LEX nr 146462.

W ocenie Sądu wnioskodawca w niniejszej sprawie wypełnił swój obowiązek i wykazał okoliczności stanowiące o bezprawności zachowania uczestnika postępowania (istnienie elementów obiektywnych zawinienia) w postaci prawomocnych decyzji stwierdzających istnienie zobowiązań uczestnika, i brak złożenia stosownego wniosku o ogłoszenie upadłości.

Zakaz, o jakim mowa w art. 373 p.u. jest sankcją cywilną o charakterze prewencyjnym i jak wyżej wykazano o naturze karnej, to szczególne znaczenie dla przypisania winy i ewentualnie jej stopnia ma " element subiektywny", a więc przesłanki, jakimi kierował się zobowiązany, nie wypełniając obowiązku określonego w art. 373 p.u. Ocena, czy zobowiązanym można przypisać winę, a jeżeli tak, to w jakim stopniu, wymaga analizy ustaleń faktycznych dokonanych w niniejszej sprawie, przez pryzmat także elementu subiektywnego winy upadłego.

Dłużnik nie wskazał żadnych okoliczności wyłączających subiektywny element winy.

Rozważając kwestię istnienia winy po stronie uczestnika należy stwierdzić, iż ten nie tylko nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości, ale też nie złożył wniosku restrukturyzacyjnego, którego złożenie może wyłączyć odpowiedzialność (patrz art. 373 ust. 1a p.u.). Dłużnik w żaden sposób nie restrukturyzował swojego przedsiębiorstwa. Dłużnik zwrócił się jedynie do urzędu skarbowego o umorzenie odsetek i do ZUS o przesunięcie terminu płatności, jednakże były to czynności wykonane w roku 2018 r, a więc długo po terminie kiedy należało złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości (koniec grudnia 2016r). Ponadto należy stwierdzić, iż dłużnik w żaden sposób nie uregulował jakichkolwiek swoich należności. Tak więc pisma słane do urzędów nie świadczą w żaden sposób o staranności wymaganej u przedsiębiorcy. Dłużnik permanentnie tkwi w stanie niewypłacalności i jest to naruszenie reguły lojalności względem innych uczestników postępowania. Cały czas narastają odsetki – na rzecz Skarbu Państwa Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. – na dzień dzisiejszy ok. 7 mln. złotych. Ponadto należy zwrócić uwagę, iż powstawały kolejne niezaspokojone wierzytelności: wobec (...) SA na kwotę 571.677,86 zł solidarnie z (...) sp. z o.o. i M. G. oraz wobec (...) sp. z o.o. na kwotę 50.000. zł z tytułu pożyczki.

Dłużnik nie jest osobą obłożnie chorą lub niepełnosprawną, które to czynniki mogłyby utrudnić złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Nie stwierdzono także istnienia żadnych innych nadzwyczajnych okoliczności uzasadniających wyłączających winę. Nie jest też powodem do nie złożenia wniosku zgubienie dokumentacji finansowej, albowiem decyzje podatkowe jako prawomocne i wykonalne były znane dłużnikowi (one nie zaginęły) i obowiązkiem dłużnika było złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Zresztą jak zeznał sam dłużnik sporą część dokumentacji udało mu się odtworzyć. Ponadto dłużnik posiada wystarczające wykształcenie – jest inżynierem. Nadto od wielu lat Ł. K. funkcjonuje w obrocie gospodarczym czy to jako członek zarządu w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością: (...) sp. z o.o. w latach 2013-2015, (...) sp. z o.o. w latach 2012-2017, (...) sp. z o.o. w latach 2016-2021, (...) sp. z o.o. od roku 2020 do dnia dzisiejszego, czy to jako wspólnik w następujących spółkach: (...) sp. z o.o. w latach 2013-2014, (...) sp. z o.o. w latach 2017-2020. Trudno uznać, iż człowiek, który od wielu lat funkcjonuje w obrocie gospodarczym nie ma podstawowej wiedzy o prawnych wymogach dotyczących m.in. o obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Od podmiotu uczestniczącego wiele lat w obrocie gospodarczym należy oczekiwać znajomości prawa, zasad rządzących gospodarką rynkową i umiejętności przewidywania skutków decyzji (podjętych i niepodjętych).

Zachowanie to Sąd Rejonowy zakwalifikował jako co najmniej rażące niedbalstwo. Dłużnik nie dochował należytej staranności, naruszając podstawowe zasady postępowania znane każdemu przeciętnemu przedsiębiorcy. Należy zauważyć, iż dłużnik jest wieloletnim przedsiębiorcą oraz ma doświadczenie jako udziałowiec i członek zarządów spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.

5.  Na skutek podejmowanych działań przez Ł. K. doszło do obniżenia wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego, jak i zwiększył się rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli. Obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli stanowią z mocy art. 373 ust.2 p.u. materialnoprawne przesłanki orzeczenia zakazu przewidzianego w art. 373 ust. 1 ustawy, a nie tylko określenia jego czasowego rozmiaru. Jak ustalono w toku postępowania przedsiębiorstwo dłużnika nigdy nie przedstawiało wielkiej wartości materialnej. Dłużnik nie był właścicielem nieruchomości, ruchomości czy dużych środków pieniężnych. Nie stanowi to jednak powodu do uznania, iż nie doszło do obniżenia wartości przedsiębiorstwa. Przyjęcie takiego stanowiska prowadziłoby do uznania, iż przedsiębiorcy którzy prowadzą działalność bez większego majątku, są de facto wyłączeni spod działania art. 373 prawa upadłościowego. Takiego zapisu jednak nie ma. Obecnie wielu przedsiębiorców prowadzi działalność bez żadnego majątku lub posiadając niewielki majątek. Spora część działalności opiera się na działalności usługowej, wykonywanej niejednokrotnie osobiście przez przedsiębiorcę, gdzie nie zawsze konieczny jest majątek. Ale nawet tam, gdzie jest wymagany majątek do prowadzenia działalności (np. przy działalności produkcyjnej) przedsiębiorcy często stosują leasing lub najem aktywów trwałych. Przyjęcie więc poglądu, że brak masy majątkowej przedsiębiorcy uniemożliwia zastosowanie m.in. przepisu art. 373 prawa upadłościowego, oznaczałby w praktyce także iluzoryczność przepisów o konieczności złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, z uwagi na brak sankcji. Ponadto nie można nie wziąć pod uwagę faktu, iż obniżenie wartości przedsiębiorstwa nie oznacza li tylko ubycie składników majątkowych, ale i przedłużający się stan niezaspakajania wymagalnych wierzytelności - co prowadzi do wzrostu należnych odsetek i czyni wręcz niemożliwym zaspokojenie wierzycieli. Należy raz jeszcze przypomnieć, iż dłużnikowi wobec wnioskodawcy narosły odsetki w kwocie ponad 7 mln. złotych. Wszystko to prowadzi do obniżenia wartości tych wierzytelności i pogarsza sytuację finansową wierzycieli. Ustawiczne narastanie zadłużenia w sposób oczywisty obniża możliwości spłaty wierzycieli, a także obniża renomę przedsiębiorcy.

Niewątpliwie w niniejszej sprawie wykazano istnienie związku przyczynowego pomiędzy zawinionym niezłożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości przez uczestnika a powstaniem wymiernych skutków jego działania (zaniechania). W judykaturze wyraźnie podkreślono, że zasadnicze znaczenie ma zatem nie sam fakt „doprowadzenia do upadłości”, ale związek przyczynowy pomiędzy uchybieniami wymienionymi w art. 373 ust. 1 pkt 1-4 p.u., a obniżeniem wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa uczestnika i rozmiarem pokrzywdzenia wierzycieli. Jak wykazano wyżej, nie złożenie w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości skutkowało zadłużeniem przedsiębiorcy na dodatkową kwotę ok. 7 mln. złotych odsetek.

6.  Za nieprzekonujące Sąd uznał zeznania Ł. K. w zakresie w jakim zwalniał się od odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Pełnomocnik dłużnika na początku postępowania twierdził, że nie wskazano drugiego wierzyciela (pismo z dnia 2 czerwca 2020r. k,. 78 i nast.). Następnie na rozprawie w dniu 19.10.2021r. dłużnik zeznał, iż posiada dług wobec drugiego wierzyciela (ZUS), który to dług powstał w latach 2016-2017. Tymczasem dokumenty przedstawione przez ZUS wskazują, iż do zadłużenia wobec ZUS doszło już w roku 2014.

Za nieprzekonujące uznał także Sąd zeznania dłużnika w zakresie w jakim tłumaczył brak spłaty zadłużenia wobec ZUS. Dłużnik zeznał, iż korespondował z ZUS, wnosił o przedłużenie terminu do uregulowania należności. Na poparcie swoich zeznań przedłożył pismo z dnia 30 stycznia 2018 skierowane do ZUS-u o przesunięcie płatności oraz odpowiedź ZUS z dnia 07.02.2019r. Na wstępie należy zauważyć, iż w/w pismo o odroczenie spłaty należności było spóźnione albowiem stan niewypłacalności powstał już na koniec 2016r. Ponadto rzekoma odpowiedź ZUS z dn. 07.02.2019 r. nie jest odpowiedzią na pismo dłużnika, tylko pismem skierowanym do (...) SA (gdzie dłużnik miał rachunek bankowy) informujące o wycofaniu zawiadomienia o zajęciu. ZUS jednoznacznie bowiem stwierdził (pismo z dnia 09.11.2021r), iż egzekwował swoją wierzytelność, jednakże postępowanie nie zostało zakończone z uwagi na brak majątku dłużnika i zwrot przez Urząd Skarbowy W. tytułów wykonawczych.

Dłużnik w piśmie do ZUS, a także na rozprawie podnosił – i wydaje się, że była to główna linia obrony – że problemy finansowe są przejściowe, wynikają z błędów organów podatkowych i uniewinnienie w procesie karnym (którego przedmiot jest tożsamy z postępowaniami podatkowymi) służyć będzie wznowieniu postępowań podatkowych; to m.in. miało być podstawą do nieskładania wniosku o ogłoszenie upadłości.

Tutaj pojawia się kwestia, czy uniewinnienie w procesie karnym może być podstawą do wzruszenia decyzji organów podatkowych. Organy podatkowe, podobnie jak i sądy cywilne, są związane jedynie wyrokami karnymi skazującymi (patrz: art. 11 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Wyrok uniewinniający nie jest podstawą do wznowienia postępowania. Podstawą wznowienia postępowania są m.in. nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody (patrz: art. 240 par. 1 pkt. 5 ordynacji podatkowej). Nowym dowodem nie jest wyrok uniewinniający. Sąd karny orzeka tylko o odpowiedzialności karnoskarbowej podsądnego. Nie przesądza natomiast o prawidłowości stanowiska organów podatkowych. Sam wyrok uniewinniający nie jest podstawą do wznowienia postępowania. Sąd karny nie rozstrzyga bowiem sprawy podatkowej. Postępowanie karne i administracyjne są dwoma różnymi postępowaniami, które mają zupełnie inne cele (patrz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 kwietnia 2020 r., sygn. akt I FSK 442/20). Stanowisko dłużnika jest więc błędne.

Na marginesie należy wskazać, iż wiara uczestnika w uniewinnienie w procesie karnym i w konsekwencji wznowienie postępowań karnych, może być niezasadna. Bowiem Sąd Okręgowy w Toruniu nieprawomocnym wyrokiem z dnia 4 marca 2021 r. (sygn. akt (...)) skazał m.in. Ł. K. na karę łączną 3 lat pozbawienia wolności (patrz: w szczególności pkt. XIV i XV aktu oskarżenia i pkt. XV wyroku), za m.in. składanie organom podatkowym nieprawdziwych deklaracji i oświadczeń oraz potwierdzających zapłatę za transakcje sprzedaży towarów i usług, które nie zostały faktycznie dokonane, albowiem kontrahent dłużnika (L. L. S.) nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, a także za składanie nieprawdziwych danych co do osiąganych dochodów i kosztów.

Dodatkowo należy wskazać, iż dłużnik na rozprawie zeznał, iż nie odwoływał się do sądów administracyjnych z uwagi na zbyt duże koszty odwołań. Tymczasem z twierdzeń złożonych przez wnioskodawcę we wniosku wynika – a którym uczestnik nie zaprzeczył – że uczestnik odwoływał się od decyzji organów podatkowych i to wielokrotnie. Sądy administracyjne zajmowały się sprawami uczestnika. Nie tylko formalnie (odrzucając skargi), ale i merytorycznie poprzez oddalanie skargi (np. wyrok WSA w Łodzi I SA/Łd (...) z dnia 24.03.2017r.). Sprawą uczestnika zajmował się także Naczelny Sąd Administracyjny (np. wyrok NSA z dn. 30.05.2019 r. I (...)). Przeczy to więc twierdzeniom dłużnika.

Dłużnik zarzucał organom podatkom nie tylko nierzetelne postępowanie, ale i nieuwzględnienie faktu zgubienia dokumentacji finansowej i jej odtworzenia w części. Należy wskazać, że Sąd Upadłościowy rozpatrujący niniejszą sprawę, nie jest władny rozstrzygać kwestie podatkowe, ani zastępować sądów administracyjnych co do oceny organów podatkowych. Działoby się tak nawet wtedy, gdyby Sąd Upadłościowy dysponował w tym zakresie stosownym materiałem dowodowym – czego w tej sprawie brak.

W części obejmującej ustalenia faktyczne uzasadnienia podano kwotę zaległości podatkowych, które zostały potwierdzone prawomocnymi decyzjami i orzeczeniami organów skarbowych. Skargi wnoszone przez Ł. K. na powyższe rozstrzygnięcia do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Ł. (i do NSA) były odrzucane lub oddalane. Zatem mimo podejmowanych prób nie zdołał on wzruszyć w ramach właściwej procedury ostatecznych i prawomocnych rozstrzygnięć organów skarbowych, tak co do kwestii merytorycznych (wymiaru podatku dochodowego i VAT).

Nie wolno pominąć faktu, że ostateczne decyzje podatkowe są dokumentami urzędowymi w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c. z czym wiąże się domniemanie prawdziwości tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone, które należałoby obalić dowodem przeciwnym, czego uczestnik nie dokonał poprzez przedstawienie decyzji lub wyroków sądu administracyjnego uchylających decyzje podatkowe, na które powoływał się wnioskodawca. Także z tych przyczyn niepotwierdzone oświadczenia uczestnika postępowania nie mogły być przez Sąd uwzględnione.

7.  Postawa dłużnika wskazuje, iż ten tkwiąc ustawicznie w stanie niewypłacalności, nie złożył do dnia dzisiejszego wniosku o ogłoszenie upadłości Wydaje się, że dłużnik w ogóle nie zamierza spłacać swoich długów. W żaden sposób nie regulował bowiem należności, choćby w niewielkiej części, także tych nie kwestionowanych przez dłużnika. Dłużnik w ogóle nie poczuwał się do regulowania jakichkolwiek zobowiązań. Od wielu lat uczestnik nie osiąga dochodów. Pracuje jako członek zarządów spółek i nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia. Na swoje utrzymanie dłużnik przeznaczał środki otrzymane od spółek (płacąc kartą służbową). Dłużnik nie tylko nie uzyskuje pieniędzy za wykonywaną pracę, ale i zaciąga nowe zobowiązania - otrzymał od spółki pożyczkę w kwocie 50.000. zł. W konsekwencji dłużnik z uwagi na brak dochodu nie składa deklaracji PIT. Nie posiadając wpłat na konta bankowe, pracując „poza systemem” (i nie płacąc Skarbowi Państwa przy tym należnych podatków) dłużnik pozostawił wierzycieli nie zaspokojonych. W postawie dłużnika nie widać dobrej woli. Trudno uwierzyć, aby zdrowy człowiek nie mógł znaleźć pracy, gdzie mógłby choćby w części zadośćuczynić swoim wierzycielom.

Sąd nie dał też wiary twierdzeniom dłużnika, iż wierzytelność wobec (...) SA na kwotę 571.677,86 zł została uiszczona przez osobę trzecią albowiem dłużnik nie przedstawił żadnego dowodu na tą okoliczność.

Sąd nie dał też wiary twierdzeniom dłużnika, iż obecnie będąc członkiem zarządu w spółce (...) sp. z o.o. (KRS (...)), nie pobiera wynagrodzenia albowiem jest on jej współwłaścicielem w 50%; drugim wspólnikiem ma być brat dłużnika. Tymczasem z odpisu KRS dla w/w spółki wynika, iż jedynym udziałowcem jest podmiot pod firmą (...). A wcześniej (tj. co najmniej do marca 2021r.) właścicielem spółki w 95% była M. K..

8.  Zakaz orzeka się w granicach od 1 roku do 10 lat. Zgodnie z orzecznictwem należy zastosować gradację zakazu, poprzez ustalenie w szczególności wspomnianych wyżej przesłanek, a więc winę, jej znaczny stopień, a także skutki podejmowanych działań, w szczególności obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli. Należy mieć na uwadze także kwotę zadłużenia i ilość wierzycieli. Jeżeli obie te wielkości są duże, a więc nie spłacono dużej ilości wierzycieli na wysokie kwoty, to zakaz winien oscylować w górnych granicach. Innymi słowy wysokie zakazy są przewidziane dla „aferzystów gospodarczych”. I na odwrót. Mała ilość pokrzywdzonych wierzycieli, stosunkowo niewielkie wierzytelności winno oznaczać orzeczenie zakazu w dolnych granicach; „po środku” będą sytuować się sprawy, gdzie wierzytelności są niewielkie, ale występuje duża ilość wierzycieli – lub na odwrót – niewielka ilość wierzycieli, ale posiadających duże wierzytelności. Kryteria te nie mają waloru uniwersalnego, albowiem zawsze należy oceniać konkretny przypadek.

Sąd nie znalazł okoliczności łagodzących. Dłużnik nie składał wniosków o ogłoszenie upadłości czy wniosków restrukturyzacyjnych; stan niewypłacalności trwa już nieprzerwanie blisko 5 lat. Nie było żadnych prób naprawy sytuacji przedsiębiorstwa. Dłużnik zdaje się czekać na wyrok uniewinniający w procesie karnym, co jak wyżej wskazano sam ewentualny wyrok nie powinien mieć znaczenia dla wzruszenia decyzji podatkowych. Na marginesie należy wspomnieć, iż toczące się postępowanie karne nie wynikło z inicjatywy dłużnika, lecz z wniosku Prokuratury Okręgowej w Słupsku. Sąd stwierdził, iż dłużnik nie dochował należytej staranności, naruszając podstawowe zasady postępowania znane każdemu przeciętnemu przedsiębiorcy i zakwalifikował takie zachowanie jako co najmniej rażące niedbalstwo.

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie zostały dokonane w oparciu przede wszystkim na treści dokumentów, ich kopii lub odpisów poświadczonych za zgodność z oryginałem, a także na podstawie odpisów z KRS dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, które są znane Sądowi z urzędu. Sąd oparł się także w części na zeznaniach uczestnika, tj. z wyjątkiem tych zeznań, które zostały wyżej zakwestionowane.

Na koniec rozważań należy podkreślić, że zakaz prowadzenia działalności nie jest pozbawieniem człowieka środków do życia. Osoba taka może i powinna pracować, np. na tzw. etacie. Zakaz nie ma charakteru bezterminowego. Jest to czasowa eliminacja z życia gospodarczego jednostek, które nadwyrężyły zaufanie społeczne i nie zastosowały się do powszechnie obowiązujących przepisów prawa.

W rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z niewielką ilością wierzycieli, ale za to z olbrzymią wielkością wierzytelności – rozumianą na tle podobnych spraw – są to bowiem wierzytelności opiewające na ponad milion złotych. Dlatego też zasadnym było orzeczenie zakazu w górnych granicach zakazu, ale nie na 10 lat jak wnioskował wierzyciel, ale na okres 7 lat, o czym orzeczono, na podstawie cytowanych przepisów, w pkt. I i II postanowienia.

O kosztach postępowania orzeczono w pkt. III postanowienia na podstawie art. 520 § 3 zdanie 1 w zw. z art. 376 ust. 5 p.u i art. 76 pkt. 4 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych, a także w zw. z § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wydawania i rozpowszechniania Monitora Sądowego i Gospodarczego z dnia 13 maja 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 649) tj. z dnia 4 października 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1957). Sąd wziął pod uwagę sprzeczne interesy wnioskodawcy i uczestnika oraz fakt uwzględnienia żądania wnioskodawcy co do zasady. Nakazano więc uiścić uczestnikowi postępowania kwotę 100,00 zł tytułem opłaty sądowej, od której uiszczenia wnioskodawca był zwolniony z mocy ustawy; nadto nakazano uiścić uczestnikowi kwotę 500,00 zł tytułem kosztów publikacji obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (które tymczasowo wykłada Skarb Państwa) - na rzecz Skarbu Państwa (kasa tut. Sądu).

SSR Piotr Siarka

Z/

1.  O.. w kontrolce uzasadnień.

2.  Odpis postanowienia z uzasadnieniem dor. pełnomocnikowi uczestnika.

3.  K.. 14 dni.