Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 16 kwietnia 2024 r.

W dniu 16 sierpnia 2021 r. (data nadania za pośrednictwem poczty pisma dat. na 13 sierpnia 2021 r.) (...) Sp. z o.o. w W., reprezentowana przez adwokata, na podstawie art. 373 ust. 1 pkt 1 Prawa upadłościowego, wniosła o pozbawienie M. H. prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji o jakich mowa w art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego na okres 10 lat.

Jednocześnie wniesiono o zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

W uzasadnieniu wniosku wskazano w szczególności, że M. H. pozostaje prezesem zarządu (...) Sp. z o.o. we W., od dnia jej powstania do chwili obecnej. Wnioskodawca jest wierzycielem ww. spółki (dłużnika), co znajduje potwierdzenie w nakazie zapłaty z 6 listopada 2017 r. Sądu Okręgowego w W. XVI Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt (...), któremu 4 grudnia 2018 r. została nadana klauzula wykonalności. Na podstawie ww. tytułu wykonawczego prowadzone było postępowanie egzekucyjne. W trakcie postępowania komorniczego poinformowano wnioskodawcę, iż przeciwko dłużnej spółce prowadzonych jest 7 postępowań egzekucyjnych, w których łączna zaległość na rzecz wierzycieli przekracza 1.570.000 zł, egzekucja z konta bankowego spółki okazała się bezskuteczna z uwagi na liczne zbiegi na rachunkach bankowych z innymi komornikami i organami administracyjnymi. Zdaniem wnioskodawcy podstawa do ogłoszenia upadłości spółki powstała najpóźniej z końcem 2017 r., w tym okresie spółka zaprzestała w sposób trwały regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, uczestnik postępowania miał obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, czego nie wypełnił.

Uczestnik postępowania M. H., reprezentowany przez radcę prawnego, pismem złożonym 25 lipca 2022 r. (datowanym na 22 lipca 2022 r., k. 45-50), w odpowiedzi na wniosek, wniósł o jego oddalenie, ewentualnie z ostrożności procesowej, w razie nieuwzględnienia powyższego, o orzeczenie w stosunku do uczestnika postępowania zakazu stanowiącego przedmiot niniejszej sprawy w rozmiarze nieprzekraczającym jednego roku. Domagał się przy tym zasądzenia od wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania wraz z należnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od nich, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Ponadto wniósł m.in. o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka A. D., a także o dopuszczenie dowodu z przesłuchania uczestnika.

W uzasadnieniu zaprzeczono twierdzeniom wnioskodawcy, wskazując na brak obowiązku złożenia przez uczestnika wniosku o ogłoszenie upadłości (...) Sp. z o.o. albowiem spółka ta nie znajdowała się w stanie niewypłacalności. W ocenie uczestnika postępowania sytuacja finansowa spółki jest poprawna. Ponadto zadaniem uczestnika, w świetle przebiegu postępowań egzekucyjnych prowadzonych wobec spółki, nie sposób ustalić by (...) Sp. z o.o. pozostawała w stanie niewypłacalności. Spółka nawet obecnie reguluje w części swoje zobowiązania wobec m.in. wierzycieli (...) sp. z o.o., A. D. i (...) sp. z o.o.

Dalej w uzasadnieniu wskazano z ostrożności procesowej, że nawet w wypadku uchybienia obowiązkowi złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (...), nie sposób przypisać uczestnikowi winy w niezłożeniu przedmiotowego wniosku. Także działania podjęte przez uczestnika nie doprowadziły do pomniejszenia wartości ekonomicznej czy obniżenia potencjału majątkowego (...). Zaznaczono, że żądana długość zakazu przez wnioskodawcę pozostaje całkowicie nieadekwatna do stopnia ewentualnego zawinienia uczestnika.

Na marginesie wskazano, że orzeczenie zakazu zgodnie z wnioskiem uczestnika jest niecelowe wobec okoliczności, że zwiększy pokrzywdzenie wierzycieli osobistych uczestnika, bowiem M. H. realizuje układ zatwierdzony w przyspieszonym postępowaniu układowym postanowieniem tut. Sądu z 16 kwietnia 2021 r. pod sygn. (...).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. H. (PESEL (...)) pełni nieprzerwanie funkcję prezesa jednoosobowego zarządu w spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. (KRS (...)), od momentu jej powstania, będąc uprawnionym do samodzielnej reprezentacji spółki. Rejestracji spółki w KRS dokonano 11 września 2012 r. Umowa spółki została zawarta 29 sierpnia 2012 r. Prokura była ustanowiona w spółce w okresie od 27 września 2013 r. do 17 sierpnia 2018 r.

Uczestnik pozostawał ujawniony w Rejestrze Przedsiębiorców KRS także jako prezes zarządu spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą S. (KRS (...)) w okresie od 9 maja 2007 r. do 4 kwietnia 2024 r. Spółka ta została wpisana do KRS w dniu 9 maja 2007 r.

M. H. począwszy od 1 maja 2003 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G. (NIP (...)).

Postanowieniem z dnia 22 marca 2019 r., wydanym przez tut. Sąd, otwarto postępowanie restrukturyzacyjne (przyspieszone postępowanie układowe) w stosunku do M. H. jako prowadzącego działalność gospodarczą (sygn. akt (...)). Postanowieniem z dnia 18 maja 2021 r. zatwierdzono układ przyjęty na zgromadzeniu wierzycieli (sygn. akt (...)). Postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu uprawomocniło się 12 czerwca 2021 r. (por. k. 110)

Zgodnie z przyjętym układem oraz sporządzoną przez nadzorcę wykonania układu symulacją rat układowych (por. k. 112), termin zapłaty pierwszej raty układowej, wynoszącej łącznie 48.843,31 zł, przepadał na dzień 31 grudnia 2021 r., zaś termin zapłaty drugiej raty, wynoszącej łącznie 91.349,27 zł, przypadał na dzień 31 grudnia 2022 r. Pierwsza i druga rata układowa została przez dłużnika zapłacona. Z kolei termin zapłaty trzeciej raty, wynoszącej łącznie 137.023,88 zł, przypadał na dzień 31 grudnia 2023 r. Dłużnik nie dokonał płatności trzeciej raty układu. Obecnie układ nie jest realizowany.

Dane jawne dostępne w elektronicznym rejestrze Krajowego Rejestru Sądowego – Rejestrze Przedsiębiorców prowadzonego dla podmiotów pod numerami KRS: (...); (...) oraz dane jawne i ogólnie dostępne elektronicznie w (...), a ponadto wydruk z (...), k. 17; fakty znane Sądowi z urzędu.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. posiada wierzytelność wobec (...) Sp. z o.o. z tytułu niezapłaconej ceny za zakupiony autobus. Wierzytelność w kwocie 769.377,30 zł została zasądzona prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 6 listopada 2017 r. wydanym przez Sąd Okręgowy w W. XVI Wydział Gospodarczy (sygn. akt (...)) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwotą 16.835 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 7.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Orzeczeniu w dniu 4 grudnia 2018 r. nadano klauzulę wykonalności.

W pierwszej kolejności z wniosku wierzyciela (...) Sp. z o.o. wszczęte zostało wobec dłużnika (...) Sp. z o.o. postępowanie zabezpieczające, zaś następnie postępowanie egzekucyjne, prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków B. B. (obecnie przez Likwidatora Kancelarii Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu B. K. A. B.) pod sygn. akt (...) (zob. wniosek wierzyciela z dnia 16 listopada 2017 r. o zabezpieczenie, k. 2-3, wniosek wierzyciela z dnia 8 stycznia 2019 r. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, k. 101-103 w aktach komornika - sygn. akt (...)).

W toku egzekucji oraz pierwotnie wszczętego postępowania zabezpieczającego ujawnione zostały – o czym informował komornika (...) Bank S.A. – liczne zbiegi na rachunkach bankowych z innymi komornikami oraz administracyjnymi organami egzekucyjnymi: Naczelnik Urzędu Skarbowego W., Dyrektor Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W., Urząd Miejski W. (...).

W ramach postępowań prowadzonych przez komornika z wniosku (...) Sp. z o.o. (pod sygn. akt (...)) wyegzekwowano od (...) Sp. z o.o. w okresie od 29 grudnia 2017 r. do 14 września 2021 r. (ostatnią wpłatę odnotowano 14 września 2021 r.) łącznie 371.070,92 zł. Na poczet zadłużenia wypłacono wierzycielowi łącznie 330.820,34 zł, w tym 129,13 zł zaliczono na koszty egzekucyjne, 126 zł na koszty nadania klauzuli wykonalności, 16.835 zł na koszty procesu (7.200 zł na koszty zastępstwa procesowego), 2.700 zł na koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym, 154.742,10 zł na odsetki oraz 156.288,11 zł na należność główną.

Dowód: kopia nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 6 listopada 2017 r. (sygn. akt (...)), k. 18; treść wniosku zakazowego dat. na 13 sierpnia 2021 r., k. 5; kopia pisma komornika z dnia 20 stycznia 2021 r., k. 20; kopia pisma komornika z 26 czerwca 2023 r. wraz z kartą rozliczeniową, k. 166-172;

w aktach komornika sygn. akt (...) : pismo (...) Bank S.A. z 22 grudnia 2017 r., k. 44; kopia pisma (...) Bank S.A. z 22 stycznia 2018 r., k. 58; kopia pisma (...) Bank S.A. z 16 kwietnia 2018 r., k. 83; kopie pism (...) Bank S.A. z 22 maja 2018 r., 27 czerwca 2018 r., 16 sierpnia 2018 r., 24 sierpnia 2018 r., 30 października 2018 r., k. 92-96 i 99-100; kopia pisma (...) Bank S.A. z 24 czerwca 2019 r., k. 143; kopie pism (...) Bank S.A. z 8 sierpnia 2019 r., 28 sierpnia 2019 r., 3 września 2019 r., 12 września 2019 r., k. 154-161; kopie pism (...) Bank S.A. z 5 listopada 2019 r., 15 listopada 2019 r., 10 grudnia 2019 r., k. 169-174; kopie pism (...) Bank S.A. z 5 marca 2020 r., 25 lutego 2020 r., k. 186-189; kopie pism (...) Bank S.A. z 24 czerwca 2020 r., 30 czerwca 2020 r., 2 września 2020 r., k. 208-213; kopie pism (...) Bank S.A. z 17 listopada 2020 r., 16 listopada 2020 r., 1 grudnia 2020 r., 8 grudnia 2020 r., 12 stycznia 2021 r., k. 222-231; kopie pism (...) Bank S.A. z 3 lutego 2021 r., 1 marca 2021 r., 23 marca 2021 r., 31 marca 2021 r., k. 238-245; kopia pisma (...) Bank S.A. z 13 września 2021 r., k. 271-272; kopie pism (...) Bank S.A. z 19 listopada 2021 r., 1 grudnia 2021 r., k. 274-277; kopia pisma (...) Bank S.A. z 19 stycznia 2022 r., k. 280-281; kopie pism (...) Bank S.A. z 3 lutego 2022 r., 25 lutego 2022 r., 14 marca 2022 r., k. 283-287; zaświadczenie o dokonanych wpłatach z dnia 1 czerwca 2022 r., k. 291; kopia pisma (...) Bank S.A. z 21 czerwca 2022 r., k. 294-295.

Spółka (...) Sp. z o.o. w swoich rocznych sprawozdaniach finansowych wykazała następujące wartości:

1)  za rok 2015 w bilansie po stronie aktywów i pasywów figurowała suma 9.974.013,67 zł; uwzględniona w bilansie wartość majątku trwałego w ujęciu księgowym wynosiła 2.437.002,24 zł; wartość aktywów obrotowych wynosiła 7.537.011,43 zł (z czego księgowa wartość zapasów 3.249.886,37 zł, należności krótkoterminowe opiewały na 3.893.458,37 zł); kapitał własny spółki wyrażał się jeszcze wartością dodatnią i wynosił 151.555,06 zł, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania opiewały na kwotę 9.822.458,61 zł (w tym rezerwy na zobowiązania 2.827,04 zł);

2)  za rok 2016 w bilansie po stronie aktywów i pasywów figurowała suma 10.463.857,94 zł; uwzględniona w bilansie wartość majątku trwałego w ujęciu księgowym wynosiła 2.309.643,81 zł; wartość aktywów obrotowych wynosiła 8.154.214,13 zł (z czego księgowa wartość zapasów 2.939.573,59 zł, należności krótkoterminowe opiewały na 4.992.009,81 zł); kapitał własny spółki wyrażał się wartością ujemną i wynosił (–) 690.764,33 zł, przy odnotowanej stracie netto w kwocie (–) 734.636,90 zł i stracie z lat ubiegłych (–) 107.682,49 zł, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania opiewały na kwotę 11.154.622,27 zł (w tym rezerwy na zobowiązania 3.618,77 zł);

3)  za rok 2017 w bilansie po stronie aktywów i pasywów figurowała suma 10.922.079,37 zł; uwzględniona w bilansie wartość majątku trwałego w ujęciu księgowym wynosiła 1.946.249,19 zł; wartość aktywów obrotowych wynosiła 8.975.830,18 zł (z czego księgowa wartość zapasów 1.009.808,77 zł, należności krótkoterminowe opiewały na 7.593.392,76 zł); kapitał własny spółki wyrażał się wartością ujemną i wynosił (–) 2.207.826,95 zł, przy odnotowanej stracie netto w kwocie (–) 1.517.062,62 zł i stracie z lat ubiegłych (–) 842.319,99 zł, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania opiewały na kwotę 13.129.906,32 zł (w tym rezerwy na zobowiązania 3.618,77 zł);

4)  za rok 2018 w bilansie po stronie aktywów i pasywów figurowała suma 3.381.524,26 zł; uwzględniona w bilansie wartość majątku trwałego w ujęciu księgowym wynosiła 518.507,69 zł; wartość aktywów obrotowych wynosiła 2.863.016,57 zł (z czego księgowa wartość zapasów 457.267,64 zł, należności krótkoterminowe opiewały na 2.230.719,53 zł); kapitał własny spółki wyrażał się wartością ujemną i wynosił (–) 3.348.379,15 zł, przy odnotowanej stracie netto w kwocie (–) 1.140.552,20 zł i stracie z lat ubiegłych (–) 2.359.382,01 zł, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania opiewały na kwotę 6.729.903,41 zł (przy braku rezerw, wyłącznie zobowiązania);

5)  za rok 2019 w bilansie po stronie aktywów i pasywów figurowała suma 2.037.966,01 zł; uwzględniona w bilansie wartość majątku trwałego w ujęciu księgowym wynosiła 198.157,63 zł; wartość aktywów obrotowych wynosiła 1.839.808,38 zł (z czego księgowa wartość zapasów 426.017,89 zł, należności krótkoterminowe opiewały na 1.262.816,30 zł); kapitał własny spółki wyrażał się wartością ujemną i wynosił (–) 3.195.489,82 zł, przy odnotowanym zysku netto w kwocie 152.889,33 zł i stracie z lat ubiegłych (–) 3.499.934,21 zł, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania opiewały na kwotę 5.233.455,83 zł (przy braku rezerw, wyłącznie zobowiązania);

6)  za rok 2020 w bilansie po stronie aktywów i pasywów figurowała suma 2.034.447,65 zł; uwzględniona w bilansie wartość majątku trwałego w ujęciu księgowym wynosiła 138.996,54 zł; wartość aktywów obrotowych wynosiła 1.895.451,11 zł (z czego księgowa wartość zapasów 426.017,89 zł, należności krótkoterminowe opiewały na 1.319.486,26 zł); kapitał własny spółki wyrażał się wartością ujemną i wynosił (–) 3.193.695,95 zł, przy odnotowanym zysku netto w kwocie 1.793,87 zł i stracie z lat ubiegłych (–) 3.347.044,88 zł, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania opiewały na kwotę 5.228.143,60 zł (przy braku rezerw, wyłącznie zobowiązania);

7)  za rok 2021 w bilansie po stronie aktywów i pasywów figurowała suma 2.002.109,99 zł; uwzględniona w bilansie wartość majątku trwałego w ujęciu księgowym wynosiła 5.276,13 zł; wartość aktywów obrotowych wynosiła 1.996.833,86 zł (z czego księgowa wartość zapasów 426.017,89 zł, należności krótkoterminowe opiewały na 1.422.540,79 zł); kapitał własny spółki wyrażał się wartością ujemną i wynosił (–) 3.245.772,77 zł, przy odnotowanej stracie netto w kwocie (–) 52.076,82 zł i stracie z lat ubiegłych (–) 3.345.251,01 zł, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania opiewały na kwotę 5.247.882,76 zł (przy braku rezerw, wyłącznie zobowiązania);

8)  za rok 2022 w bilansie po stronie aktywów i pasywów figurowała suma 2.019.766,50 zł; uwzględniona w bilansie wartość wyłącznie aktywów obrotowych wynosiła 2.019.766,50 zł (z czego księgowa wartość zapasów 426.017,89 zł, należności krótkoterminowe opiewały na 1.446.535,41 zł); kapitał własny spółki wyrażał się wartością ujemną i wynosił (–) 3.241.723,44 zł, przy odnotowanym zysku netto w kwocie 4.049,33 zł i stracie z lat ubiegłych (–) 3.397.327,83 zł, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania opiewały na kwotę 5.261.489,94 zł (przy braku rezerw, wyłącznie zobowiązania).

Na dzień 30 czerwca 2023 r. saldo zobowiązań (...) Sp. z o.o. utrzymywało się na poziomie nie mniejszym niż 3.844.944,16 zł, w tym zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek w wysokości 969.008,34 zł, zobowiązania z tytułu dostaw i usług w wysokości 2.167.873,18 zł, zobowiązania publicznoprawne 708.062,64 zł.

Dane powszechnie dostępne w systemie teleinformatycznym MS – KRS oraz przeglądarce dokumentów finansowych, a ponadto:- wydruki sprawozdań finansowych (...) Sp. z o.o., k. 65 – 69, k. 75A-77, k. 70-75, k. 59-64, k. 56-58, k. 81-85; wydruk sprawozdania zarządu z działalności (...) Sp. z o.o. za rok obrotowy 2019, k. 53; wydruk protokołu zwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 30 września 2020 r. wraz z listą obecności, k. 54-55; wydruk sprawozdania zarządu z działalności (...) Sp. z o.o. za rok obrotowy 2020, k. 78; wydruk protokołu zwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 29 września 2021 r. wraz z listą obecności, k. 79-80; wydruk protokołu zwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 30 czerwca 2018 r., k. 216; wydruk sprawozdania zarządu z działalności (...) Sp. z o.o. za rok obrotowy 2018, k. 220; wydruk sprawozdania zarządu z działalności (...) Sp. z o.o. za rok obrotowy 2021, k. 225; wydruk protokołu zwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 30 września 2022 r. k. 228v-229; wydruk sprawozdania zarządu z działalności (...) Sp. z o.o. za rok obrotowy 2022, k. 229v-230; wydruk protokołu zwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 30 czerwca 2023 r. wraz z listą obecności, k. 227-228; wydruki sprawozdań finansowych (...) Sp. z o.o., k. 235-237, k. 239-241, informacja o zaktualizowanym stanie zobowiązań spółki zawarta w piśmie uczestnika datowanym na 11 marca 2024 r., k. 234.

W 2017 r. (...) Sp. z o.o. odnotowała problemy z terminową realizacją kontraktów, w tym także i z uwagi na opóźnienia w realizacji dostaw po stronie kontrahenta z W. spowodowane trzęsieniem ziemi. Ten włoski kontrakt był realizowany w 2016 i 2017 roku. Umowa z zagranicznym kontrahentem nie była zabezpieczona. Problemy z terminową realizacją umów pośrednio wiązały się także z zarzutami korupcyjnymi skierowanymi w marcu 2017 r. do części osób związanych ze spółką w tym i prezesa zarządu – M. H., które według Centralnego Biura Antykorupcyjnego dotyczyły ustawienia czterech postępowań przetargowych (dwa w K., w P. i w K.). Część pracowników spółki odeszła z niej z uwagi na zamieszanie spowodowane oskarżeniami korupcyjnymi.

W 2017 r. doszło do zajęć egzekucyjnych rachunków bankowych spółki zarówno w ramach egzekucji administracyjnej jak i dla wierzycieli prywatnych. Wobec zajęcia rachunków bankowych spółka nie uiściła należnych rat na rzecz (...) Funduszu (...) co skutkowało zajęciem 3 pojazdów, oraz wystąpieniem przez (...) na drogę sądową o zapłatę naliczonych kar umownych rzędu 500 – 600 tys. zł. (...) uzyskał prawomocne orzeczenie.

Dowód: wysłuchanie świadka A. D. na rozprawie z dnia 4 października 2022 r. czas nagrania 00:13:47-00:18:31, wysłuchanie uczestnika M. H. na rozprawie z dnia 4 października 2022 r. czas nagrania 00:37:00-00:42:56; 00:48:11-00:49:42, 00:53:48-00:54:31.

Generalnie działalność spółki opierała się na zamówieniach publicznych - zamówienia były od spółek komunalnych. Z powodu opóźnień na spółkę nakładane były kary przez finalnych odbiorców za niewywiązanie się z terminów. Podmioty były informowane o opóźnieniach.

Działalność spółki mimo prowadzonych postępowań egzekucyjnych i opóźnień w realizacji kontraktów była kontynuowana. Prezes spółki zabiegał o nowe zlecenia. Podjęte zostały działania redukujące koszty w tym zwolnienie części pracowników, likwidacja oddziału w Ł.. Spółka odpowiadała na kontakt komorników.

Począwszy od 2018 r. spłacane są główne należności, w szczególności wierzytelności Urzędu Skarbowego. M. H. pozostaje w stałym, comiesięcznym kontakcie z poborcą z Urzędu Skarbowego. Środki na spłatę pozyskiwane są np. ze sprzedaży złomowych maszyn.

Dowód: wysłuchanie świadka (...) na rozprawie z dnia 4 października 2022 r. czas nagrania 00:19:15-00:19:58, 00:24:25-00:25:05, 00:30:50-00:35:10; wysłuchanie uczestnika M. H. na rozprawie z dnia 4 października 2022 r. czas nagrania 00:46:18-00:47:07, 01:20:19-01:20:50.

(...) Sp. z o.o. nie posiadała nieruchomości. W 2017 r. spółka posiadała ruchomości w postaci dwóch samochodów serwisowych – (...), wyposażonych w narzędzia. Spółka dysponowała pojazdami leasingowymi z (...). Posiadała trzy zabudowy (...). Spółka miała dużo części i komponentów do serwisu aut. Spółka poza sprzedażą, (...). Spółka miała też należności (część ściągała w sposób ugodowy, a części musiała dochodzić w sądzie) – to było kilkaset tysięcy złotych.

Posiadane przez spółkę pojazdy specjalistyczne zostały zbyte za ok. 15.000 zł za jeden. Według stanu na październik 2022 r. spółka wciąż posiadała komponenty do sprzedawanych specjalistycznych pojazdów ((...)), stały zapakowane w kontenerach - mogły być warte ok. 200 tys. zł. (...) Sp. z o.o. nie zatrudnia wówczas swoich pracowników. Jeśli trzeba było coś serwisować, spółka korzystała z firm zewnętrznych. Przychody spółki były w tym czasie rzędu 10-15 tysięcy złotych miesięcznie. Toczyło się w tym czasie jeszcze postępowanie sądowe dotyczące należności od Miejskiego Zakładu Usług (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. (należność ok. 100.000 zł). Ostatecznie w postępowaniu z powództwa (...) Sp. z o.o. przeciwko pozwanemu Miejskiemu Zakładowi Usług (...) Sp. z o.o. w K., zapłatę, nie uzyskano wyroku zasądzającego, albowiem postępowanie zostało prawomocnie umorzone.

Dowód: wysłuchanie świadka (...) na rozprawie z dnia 4 października 2022 r. czas nagrania 00:20:10-00:22:35, 00:29:55-00:30:25; wysłuchanie uczestnika M. H. na rozprawie z dnia 4 października 2022 r. czas nagrania 00:58:00-00:59:53, 00:52:29-00:52:46, 00:58:20-00:01:03:10, 01:12:54-01:16:50, informacja o stanie postępowania przeciwko (...) Sp. z o.o. w K. zawarta w piśmie uczestnika datowanym na 11 marca 2024 r., k. 234.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd zważył co następuje:

Wniosek wierzyciela wobec prezesa zarządu spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. – co do zasady – wymagał uwzględnienia.

Zgodnie z art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego Sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia osoby, która ze swojej winy:

1) będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości albo,

1a) faktycznie zarządzając przedsiębiorstwem dłużnika, istotnie przyczyniła się do niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie, albo

2) po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg rachunkowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego, w tym danych w postaci elektronicznej, do których wydania lub wskazania była obowiązana z mocy ustawy, albo

3) jako upadły po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy upadłości, albo,

4) jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego-komisarza, albo też
w inny sposób utrudniała postępowanie.

Przy orzekaniu zakazu sąd bierze pod uwagę stopień winy oraz skutki podejmowanych działań, w szczególności obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli (art. 373 ust. 2 zd. 1). Jednak mimo zaistnienia przesłanki, o której mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1, sąd może oddalić wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli został złożony wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego lub postępowania sanacyjnego, a rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli jest nieznaczny (art. 373 ust. 1a Prawa upadłościowego).

Prawo upadłościowe w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. zobowiązuje dłużnika do złożenia w sądzie wniosku o ogłoszenie upadłości nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości (art. 21 ust. 1 Prawa upadłościowego). Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek, o którym mowa w ust. 1, spoczywa na każdym, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami (art. 21 ust. 2 Prawa upadłościowego). Osoby te mogą uwolnić się od odpowiedzialności, w szczególności jeżeli wykażą, że w terminie określonym w ust. 1 lub 2 otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu (art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego). Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, nie ponoszą odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w czasie, gdy prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa, na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości powstał w czasie prowadzenia egzekucji (art. 21 ust. 5 Prawa upadłościowego).

Stosownie do treści art. 10 Prawa upadłościowego przesłankę ogłoszenia upadłości dłużnika będącego (z zastrzeżeniem przewidzianych wyjątków) przedsiębiorcą stanowi jego niewypłacalność. W stanie prawnym sprzed 1 stycznia 2016 r. dłużnika objętego podmiotowym zakresem stosowania ustawy (por. art. 5 – 9 i art. 491 ¹ ) uważało się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonywał swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (art. 11 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego). Od 1 stycznia 2016 r. w art. 11 ust. 1 Prawa upadłościowego stanowi się, że dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. W art. 11 ust. 1a wprowadzono ustawowe domniemanie, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonywaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące (art. 11 ust. 2 Prawa upadłościowego). Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem jego zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące (art. 11 ust. 5 Prawa upadłościowego).

Zgodnie z art. 376 ust. 1 zd. 1 Prawa upadłościowego postępowanie w sprawach o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej wszczyna się między innymi na wniosek wierzyciela.

Wierzycielska legitymacja wnioskodawcy w sprawie niniejszej nie może budzić zastrzeżeń. Dokumenty przedstawione przy wniosku stanowią niezbite dowody istnienia wierzytelności po stronie (...) Sp. z o.o. w W.. Wnioskodawca wylegitymował się w szczególności tytułem wykonawczym uzyskanym przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W., a bezsporne jest, że zasądzone nimi należności pozostają niezaspokojone. Uczestnik nie kwestionował zresztą wierzycielskiej legitymacji wnioskodawcy do wystąpienia z rozważanym wnioskiem.

Sąd w kilku aspektach musiał rozważyć przede wszystkim argumentację dotyczącą niewypłacalności spółki (...) Sp. z o.o., a co za tym idzie obowiązku, czy też nie wywiązania się z obowiązku po stronie uczestnika dotyczącego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości zarządzanej przez niego spółki.

Sąd przeanalizował sprawozdania finansowe spółki (...) Sp. z o.o. sporządzone za lata 2016 – 2022. W ocenie Sądu pierwsze symptomy niewypłacalności spółki to jest rok 2016. Odnotowano wówczas na koniec 2016 r. stratę netto w kwocie (–) 734.636,90 zł, przy zobowiązaniach przekraczających 11 mln zł. Przede wszystkim to był rok w którym kapitał własny spółki po raz pierwszy osiągnął wartość ujemną i właściwie już w konsekwencji pozostawał ujemny nieprzerwanie w kolejnych latach. W 2016 roku kapitał własny spółki wyrażał się wartością ujemną i wynosił (–) 690.764,33 zł. Strata przewyższała sumę kapitałów zapasowego i rezerwowego oraz połowę kapitału zakładowego, co przyjmowane jako zagrożenie dla bytu Spółki, a jej zarząd jest wtedy obowiązany niezwłocznie zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczącej dalszego jej istnienia (art. 233 §1 k.s.h.). NSA w wyroku z dnia 15 kwietnia 2021r., I GSK 2830/18, LEX nr 3178732 wskazał wprost, że stan zagrożenia dla podmiotu co do jego dalszej egzystencji, o którym mowa w tym przepisie, porównywalny jest z pojęciem niewypłacalności w rozumieniu art. 11 ustawy prawo upadłościowe.

Należy przy tym wskazać, że sprawozdanie finansowe za rok 2016 można było rozpatrywać jeszcze w kontekście 2015 r., w którym kapitał własny był dodatni. Przy dużej dozie optymizmu i dobrej woli wskazany rok mógł być traktowany jako rok wpadkowy, rok w którym jeszcze tendencja się nie utrwaliła. Natomiast 2017 r. to był już rok w którym dalsze prowadzenie działalności okazało się dla spółki krytyczne. Kapitał własny osiągnął wartość ujemną (–) 2.207.826,95 zł. Spełniona została przesłanka niewypłacalność w postaci tzw. „kapitałowej”, a więc według art. 11 ust. 2 Prawa upadłościowego, który stanowi, że m.in. osobę prawną (tu sp. z o.o.) uważa się za niewypłacalną także wtedy, gdy jej zobowiązania pieniężne przekroczą wartość jej majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące. Właściwie trzykrotnie pogorszył się ten wynik finansowy - rok do roku trzykrotnie pogorszyła się rentowność spółki. Spółka właściwie już wtedy utraciła możliwość spłaty swoich zobowiązań i nigdy już ich nie odzyskała. Wartość kapitału własnego spółki w 2018 r. zmniejszyła się o kolejny milion złotych, osiągając ujemną wartość (–) 3.348.379,15 zł.

W ocenie Sądu już co najmniej pod koniec 2017 r. zaistniały wszystkie przesłanki do tego żeby uznać, że spółka jest niewypłacalna. Niezrozumiałe jest podnoszenie przez uczestnika postępowania argumentacji, że spółka osiągnęła zysk w 2019 r. i 2020 r. Porównując te zyski z wcześniejszymi stratami, z sumą niespłaconych zobowiązań, dość oczywistą jest konstatacja, że stanowią one jedynie ułamek ich wartości. Zysk nigdy nie pozwolił na istotne zmniejszenie zobowiązań spółki. Co więcej, wynik finansowy żadnego z analizowanych przez Sąd sprawozdań finansowych, nie dał chociażby podstaw do tego, żeby przyjąć iż te zobowiązania zostaną kiedykolwiek spłacone. Podpieranie się argumentacją, że w 2020 r. Spółka osiągnęła zysk w wysokości 1.700 zł, czy w 2022 r. zysk w wymiarze 4.000 zł jest w ocenie Sądu o tyle kuriozalne, że suma zobowiązań Dłużnej w tych okresach przekraczała 5 milionów złotych.

Trzeba przypomnieć, że art. 11 Prawa upadłościowego stanowi o trwałej utracie zdolności do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. (...) Sp. z o.o. zobowiązania nie były płacone już od 2016 r., zobowiązania samego wnioskodawcy również nie zostały nigdy spłacone. Okoliczności tej nie zmienia fakt, że dłużna spółka dokonała częściowych wpłat. Niewypłacalność wiąże się z utratą możliwości spłaty zobowiązań, a nie z okolicznością, czy spółka może osiągnąć stratę czy zysk. Na marginesie odnotować można, że gdyby zyski netto wpływały na rentowność spółki w taki sposób, że zobowiązania by się w istotny sposób zmniejszały, oczywiście można byłoby uznać, że spółka byłaby w stanie wyjść ze stanu niewypłacalności. W niniejszej sprawie nie było jednak żadnych podstaw do takiego twierdzenia.

Zeznania świadka powołanego przez uczestnika, czy samego uczestnika M. H., wskazują jednoznacznie, że okres w którym spółka prowadziła działalność zgodnie ze swoim założeniem właściwie zakończył się w 2017 r., później była to sprzedaż majątku, ograniczenie się do serwisowania, obsługi tych kontraktów które były zawarte, natomiast nie było mowy o żadnym dokapitalizowaniu, czy choćby o przesłankach do tego żeby ten kapitał wzmocnić na tyle, żeby ze zobowiązaniami sobie poradzić. Sytuacja Spółki, która nie pozyskiwała żadnych nowych kontraktów, nie rozwijała działalności, zmagając się z należnościami, których – w dużym wymiarze - nie spłacała niemal 15 lat, nie miała właściwie żadnych realnych szans na wyjście ze stanu niewypłacalności.

Zwrócić należy też uwagę, że zgodnie z powołanymi zeznaniami spółka „żyła” z przetargów publicznych, a ani jej obecny stan finansowy, ani też ciążące na jej Prezesie zarzuty nie dawały praktycznie szans na jej udział, czy też – w większości przypadków - dopuszczenie do procedury konkursowej.

Co więcej Sąd z urzędu ma informacje dotyczące zakończonego w tut. Sądzie postępowania restrukturyzacyjnego pod sygn. akt (...), w którym zatwierdzony został układ w stosunku do M. H. jako prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G.. Układ nie został wykonany w zakresie wpłaty raty za rok 2023 r. Zapadalność tej raty to jest ostatni dzień grudnia 2023 r. Rata nie została wpłacona. Z informacji uzyskanych od nadzorcy wykonania układu wynika, że ani zaległa, ani kolejne nie zostaną wpłacone. Nawet zatem zakładając, że byłoby opóźnienie w wykonywaniu układu, Sąd rozważał przedmiotowe wyłączenie dotyczące zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast informacje przekazane przez nadzorcę wykonania układu są jednoznaczne - nie ma perspektyw na to, żeby prowadzący działalność gospodarczą M. H. wykonał układ nawet z opóźnieniem. Środków na wpłatę tej kolejnej raty już nie ma. Informacja jeszcze nie została potwierdzona na piśmie, natomiast nadzorca wykonania układu wskazał, że taką informację uzyskał bezpośrednio od uczestnika. Na dzień orzekania w niniejszej sprawie, wymagalna rata nie została zapłacona. Gdyby ta działalność osoby fizycznej była w jakiś sposób dochodowa, dawałaby szansę na spłatę wierzycieli w takim zakresie w jakim układ to przewidywał - Sąd poważnie rozważał przedmiotowe ograniczenie zakazu, natomiast wobec tego, że układ nie jest wykonywany, ta przesłanka również odpada. Sąd nie ma podstaw do wyłączenia tego zakresu z zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.

Bez cienia wątpliwości Sąd stwierdza, że M. H. jako prezes jednoosobowego zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W., nie wykonał w ustawowo przewidzianym terminie ciążącego na nim obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości tej spółki. Stan ten utrzymuje się (formalnie) co najmniej od ostatniego dnia grudnia 2017 r. W ocenie Sądu ostatnim okresem w którym ewentualnie można byłoby rozważać złożenie wniosku restrukturyzacyjnego był rok 2016. Uczestnik postępowania nie wystąpił wówczas o otwarcie któregoś z postępowań restrukturyzacyjnych (choć była już wówczas taka możliwość), co stworzyłoby mu podstawy uwolnienia się od odpowiedzialności z art. 373 ust. 1 pkt 1) Prawa upadłościowego. Rok 2017 r. - patrząc na wygenerowaną stratę, która była dwukrotnie wyższa niż w poprzednim roku – pogłębił jedynie w sposób istotny stan zadłużenia i zakres zobowiązań spółki, w której uczestnik sprawował funkcję prezesa zarządu. Stwierdzona niewypłacalność (utrwalona i nieusuwalna), brak zdolności operacyjnych przedsiębiorstwa spółki oraz oczywisty brak własnego wniosku dłużnika (choćby i zwróconego z przyczyn formalnych) stanowią podstawę domniemania faktycznego, że uczestnik zawinił zaniechanie w złożeniu wniosku, tym bardziej w rozsądnym insolwencyjnie terminie, kiedy to oddanie spraw spółki w ręce syndyka nadzorowanego przez sądowe organy postępowania upadłościowego mogło istotnie urealnić (co nie znaczy – zagwarantować) perspektywy zaspokojenia wierzycieli. Z takiej postawy nie da się wywieść korzystnych dla uczestnika skutków prawnych.

M. H. jako reprezentant spółki, która popadła w stan niewypłacalności, ze swej winy, uchybił obowiązkowi złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości. Dla Sądu nie ulega wątpliwości, że uczestnik zawinił a stopień winy jego jest dostatecznie wysoki, by pozbawić go prawa dalszego prowadzenia działalności gospodarczej – nie definitywnie, a czasowo, w wymiarze trzech lat. Trzeba bowiem zaznaczyć, że uczestnik postępowania miał pełną świadomość stanu w jakim spółka się znalazła co wynika w zasadzie wprost z treści podpisywanych przez niego sprawozdań finansowych.

Przepisy regulujące orzekanie zakazów odwołują się do winy w dwóch, zasadniczo odmiennych kontekstach. Po pierwsze – dla skuteczności wniosków zakazowych wymaga się w art. 373 ust. 1, by zachowania wymienione w punktach 1) – 4) były zawinione przez osobę takim żądaniem dotkniętą. Po drugie – wina stanowi jedno z kryteriów czasowego wymiaru zakazu określonych w art. 373 ust. 2. W tym aspekcie winę należy pojmować znacznie szerzej, odnosząc ją do ogółu okoliczności poprzedzających i towarzyszących upadłości, w tym zwłaszcza do powodów zaistnienia niewypłacalności.

M. H. nie składając wniosku o ogłoszenie upadłości spółki (...) Sp. z o.o. nie poddał weryfikacji stanu finansowego spółki czy możliwości odzyskania jakichkolwiek środków. Te środki były oczywiście odzyskiwane w niewielkiej części podczas postepowań egzekucyjnych, natomiast nigdy nie zostało to poddane weryfikacji. Można wskazać, że część tych przedmiotów była sprzedana poza postępowaniem egzekucyjnym, a w postępowaniu egzekucyjnym te wyniki sprzedaży części majątku nie zawsze uzyskuje się takie jakich oczekiwali by wierzyciele. Syndyk te możliwości ma zawsze większe, może sprzedać całe przedsiębiorstwo. W I 2016r. weszły w życie przepisy ustawy prawo restrukturyzacyjnego i już wtedy reprezentant Dłużnika mógł przynajmniej podjąć próbę restrukturyzacji – biorąc pod uwagę wyniki w 2017r., była to ostatnia szansa na uratowanie przedsiębiorstwa.

Natomiast oczywiście Sąd świadomość obiektywnych okoliczności które były wskazywane jako przyczyny ekonomicznego niepowodzenia, którego doznała spółka (...) Sp. z o.o., czyli zarzuty i postępowanie prowadzone przeciwko uczestnikowi w dużej, wielowątkowej sprawie prowadzonej przez Centralne Biuro Antykorupcyjne, jak też kwestia związana z wydarzeniami powiązanymi z trzęsieniem ziemi we W.. To są oczywiście okoliczności dodatkowe. Sąd nie jest władny określić na ile uczestnik został skrzywdzony w postepowaniu prowadzonym przez CBA, a na ile były podstawy, aby postawić mu zarzuty. Jak dotąd uczestnik nie został skazany, nie ma jednak też żadnych informacji o ew. umorzeniu postępowania. Przyjąć trzeba, że jest to okoliczność obiektywna, zewnętrzna, która utrudniła uczestnikowi na pewno prowadzenie działalności gospodarczej. Natomiast Sąd nie podejmuje się oczywiście żadnych dalszych ustaleń, bo też nie jest to rolą, ani kompetencją Sądu orzekającego w niniejszej sprawie. Trzeba pamiętać o tym, że gdyby firma była budowana na solidnych podstawach, to nawet jednostkowe sytuacje związane np. z trzęsieniem ziemi, nie powinny fundamentów firmy zniszczyć.

Od 2017r. można jednoznacznie ocenić, że firma uczestnika wegetuje. Uczestnik postępowania M. H. zeznawał, że jej działalność jest cząstkowa i że jest to cień tej działalności którą spółka wykonywała do roku 2016 r. Późniejsze lata to już utrzymywanie tej spółki w stanie permanentnej niewypłacalności. To, że jakieś środki udawało się pozyskiwać, częściowo spłacać zobowiązania, w żaden sposób nie zmienia oceny Sądu. Nawet niezawinione (ewentualnie) trudności napotykane przez spółkę reprezentowaną przez uczestnika nie mogłyby znieść zagrożenia sankcją zakazową i zaważyć na całkowitym oddaleniu przedmiotowego wniosku.

Sąd przyjmuje argumentację uczestnika, że w jakimś istotnym stopniu udało się spółce zaspokoić wierzycieli, w tym wnioskodawcę z niniejszej sprawy. Jednocześnie Sąd ocenił, że to zaspokojenie byłoby pewnie w postępowaniu upadłościowym nie mniejsze, niewiele odbiegające od tego zaspokojenia które udało się poza postępowaniem upadłościowym dokonać. Niemniej dłużnik ma obowiązek bezwzględnie ujawnić swoją niewypłacalność we właściwym postępowaniu sądowym oraz poddać się kontroli i rozstrzygnięciu sądu co do możliwości pokrycia kosztów postępowania upadłościowego z pozostałych mu jeszcze aktywów majątkowych. W kwestii winy, rozumianej w tym miejscu jako wąsko pojęta przesłanka orzeczenia (co do zasady) zakazu na podstawie art. 373 ust. 1 pkt 1 Prawa upadłościowego, M. H. nie usprawiedliwia żadna z ujawnionych w postępowaniu okoliczności. Nie przedstawił bowiem on przekonującego wyjaśnienia, dlaczego nie zdecydował się we właściwym terminie złożyć wniosku o ogłoszenie upadłości spółki.

Wszystkie te okoliczności przemawiają za uwzględnieniem wniosku o pozbawienie M. H. prawa prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia funkcji określonych w art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego – co do zasady i w wymiarze przedmiotowym określonym w art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego. W wymiarze czasowym przesadne byłoby jednak uwzględnienie żądania wnioskodawcy powyżej 3 lat, stąd też w punkcie II sentencji postanowienia orzeczono o jego oddaleniu w tym zakresie.

Niewątpliwie uczestnik, jako przedsiębiorca i menedżer, powinien był przewidzieć skutki zaniechania złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a w każdym razie musiał mieć świadomość obowiązku poinformowania innych uczestników obrotu o niewypłacalności zarządzanej przez siebie spółki. Konsekwencje zaniedbania, jakiego dopuścił się uczestnik, stanowią o stopniu jego zawinienia, ten zaś przesądza o konieczności uwzględnienia wniosku wierzyciela. Wykluczone jest więc, aby można było odstąpić od orzeczenia zakazu.

Wnioskodawca, poza wykazaniem własnych należności względem (...) Sp. z o.o. oraz dostarczeniem Sądowi informacji o zbiegu egzekucji, nie wykazał okoliczności mogących uzasadniać surowsze potraktowanie uczestnika.

Ujawnione okoliczności nie pozwalają na zarzucenie uczestnikowi, że umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa doprowadził do upadku zarządzanej przez siebie spółki (por. art. 374 Prawa upadłościowego). Tutaj były czynniki obiektywne związane z tym zdarzeniami, które dotknęły bezpośrednio osobiście uczestnika, a także niezależnymi zupełnie już od jego postawy, czyli warunkami katastrofy naturalnej w kraju kontrahenta. Okoliczność, że spółka od lat nie jest w stanie wykonywać na bieżąco swoich wymagalnych zobowiązań, regulując je (co najwyżej i do czasu) wybiórczo i w granicach wyznaczonych doraźnymi możliwościami finansowymi, uzasadnia orzeczenie zakazu w oparciu o art. 373 ust. 1 pkt 1) Prawa upadłościowego, ale nie stanowi przesłanki orzekania takiego zakazu na podstawie art. 374 Prawa upadłościowego.

Na ocenę stopnia winy uczestnika, mierzonego według dyrektyw z art. 373 ust. 2 Prawa upadłościowego, dodatnio wpływa i to, że nie udowodniono dotychczas, aby działania (i zaniechania) M. H. były skierowane bezpośrednio na osiągnięcie ukrywanych przed wierzycielami korzyści w majątku osobistym lub u bliskich. Nie stwierdzono działań świadomie zorientowanych na wybiórcze zaspokajanie wierzycieli lub jego całkowite udaremnienie.

Wniosek zakazowy co do zasady należało więc uwzględnić – na podstawie art. 373 ust. 1 pkt 1) Prawa upadłościowego. Wymiar czasowy orzeczonego zakazu (trzy lata), mimo że odbiegający od oczekiwań wnioskodawcy, Sąd uznał za optymalny, kierując się ustawowymi dyrektywami wymiaru zakazu z art. 373 ust. 2 i ważąc poczynione w ich wykonaniu, wyżej zreferowane ustalenia. Całkowite oddalenie wniosku można byłoby sensownie rozważać tylko w razie stwierdzenia znikomości winy uczestnika (jako winy w zaniechaniu, a nie winy w niewypłacalności), jej stopień był jednak niewątpliwie wysoki. Odpowiedzialny prezes zarządu, odpowiedzialny przedsiębiorca, powinien reagować w sytuacji kiedy spółka generuje duże straty, kiedy te straty się powiększają, kiedy kapitał własny osiąga wartość ujemną. W 2018 r. było to (–) 3.348.379,15 zł, a jeszcze w 2015 r. kapitał własny spółki wyrażał się wartością dodatnią i wynosił 151.555,06 zł. Skokowa utrata wartości kapitału nie mogła przejść niezauważona przez prezesa zarządu. Prezes zarządu powinien reagować na bieżąco, powinien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości zarządzanej przez siebie spółki w ocenie Sądu najpóźniej pod koniec 2017 r. Sąd brał pod uwagę, że w późniejszym okresie spłaty były realizowane w takim stopniu na jaki pozwalała realizacja kontraktów wcześniej zawartych, natomiast zgodnie z tendencją widoczną w ostatnich latach, już tych wpływów właściwie nie było, w ostatnim roku nie wpłynęły żadne środki na rzecz wnioskodawcy. Analiza powyższego nie pozostawia zatem wątpliwości, spółka nie ma i od 2017r. nie miała żadnych szans na wyjście z niewypłacalności nie ma i trwale ją utraciła w 2017 r.

Wobec powyższego, na podstawie przytoczonych przepisów, a zwłaszcza art. 373 ust. 1 pkt 1) Prawa upadłościowego, Sąd orzekł jak w punktach I i II sentencji postanowienia z 16 kwietnia 2024 r.

Wobec oczywistej sprzeczności interesów, rozstrzygniętej na korzyść wnioskodawcy, na zasadzie odpowiedzialności za wynik sprawy przyznano mu od uczestnika postępowania zwrot poniesionych kosztów postępowania, stosownie do art. 376 ust. 1 zd. 3 Prawa upadłościowego w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w zw. z art. 520 § 3 zd. 1 k.p.c. Chociaż dolegliwość orzeczenia jest mniejsza niż życzył sobie tego wnioskodawca, Sąd wyraża pogląd, że wymiar zakazu jest kwestią o marginalnym znaczeniu przy rozstrzyganiu o kosztach postępowania w sprawie o pozbawienie prawa prowadzenia działalności określonej w art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego. Decydująca dla oceny, kto przegrał sprawę zakazową, jest sama zasada rozstrzygnięcia – czy na skutek wniosku orzeczono zakaz, czy też wniosek oddalono (por. postanowienie z 4 lutego 2009 r. Sądu Okręgowego we Wrocławiu, sygn. akt X Ga 376/08).

Zasądzono więc od M. H. na rzecz wnioskodawcy zwrot kosztów postępowania w kwocie 4.217 zł, w tym 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa w postępowaniu, 100 zł tytułem opłaty stałej od wniosku, należnej stosownie do art. 76 pkt 4) ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i bezspornie uiszczonej, oraz 500 zł tytułem zwrotu kosztów zamieszczenia wymaganego Prawem upadłościowym obwieszczenia o orzeczeniu zakazu i jeszcze 17 zł tytułem opłaty skarbowej. W obu wypadkach Sąd „koszty niezbędne” określił stosownie do art. 376 ust. 1 zd. 3 PU w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w zw. z art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 109 § 1 zd. 1 k.p.c. i art. 109 § 2 k.p.c.

Zgodnie z wytycznymi z art. 109 § 2 zd. 2 k.p.c. (por. także § 15 niżej powołanego rozporządzenia) Sąd wziął pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika wnioskodawcy oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Koszty wynagrodzenia adwokata reprezentującego wnioskodawcę przyznano w wysokości stawki minimalnej przewidzianej dla spraw upadłościowych w § 8 ust. 1 pkt 5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn. z 2023 r. – Dz. U., poz. 1964). Za zastosowaniem tej stawki przemawiały jednoznacznie względy celowościowe i systemowe, gdyż określona gdzie indziej minimalna stawka za prowadzenie sprawy „z zakresu postępowania nieprocesowego w sprawie niewymienionej odrębnie” (zob. § 8 ust. 1 pkt 3) rozporządzenia), wynosząca zaledwie 240 zł, wydaje się całkowicie nieadekwatna do stopnia trudności i niezbędnego nakładu pracy w sprawach o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, które w praktyce bywają znacznie bardziej zawiłe i intelektualnie wymagające niż przeciętne sprawy z zakresu postępowania układowego lub upadłościowego w ścisłym tego znaczeniu (por. wyżej powołane postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu). Tego rodzaju sprawa zakazowa (toczona bez uprzedniego rozpoznania wniosku upadłościowego czy restrukturyzacyjnego) poniekąd zawierała w sobie sprawę o ogłoszenie upadłości (...) Sp. z o.o., skoro konieczne stało się – po raz pierwszy – zbadanie wypłacalności oraz sytuacji finansowej i majątkowej spółki, a następnie dokonanie swoistego przedsądu na okoliczność istnienia i daty powstania podstaw ogłoszenia upadłości.

Sąd uwzględnił kwotę 500 zł, odpowiadającą stawce opłaty za niezbędne – prawem wymagane (por. art. 376 ust. 5 Prawa upadłościowego w związku z art. 455 ust. 1 zd. 1 Prawa restrukturyzacyjnego) – obwieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o orzeczonym zakazie, którego koszt pokryty zostanie z zaliczki w wysokości 500 zł, uiszczonej przez wnioskodawcę na pierwsze wezwanie Sądu.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji postanowienia z 16 kwietnia 2024 r.

Z:

1.  (...)

2.  (...)

W., 31 maja 2024 r.