Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 12 lutego 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XI Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Małgorzata Bojarska

Protokolant:Ewa Chorzępa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 stycznia 2015r. we W.

sprawy z powództwa (...) S.A. we W.

przeciwko Z. K.

o zapłatę 34 571,57 zł.

I.  uchyla nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej w postępowaniu nakazowym w dniu 23 maja 2013r. sygn. akt XI Nc 628/13;

II.  zasądza od pozwanego Z. K. na rzecz strony powodowej (...) Spółki Akcyjnej we W. odsetki maksymalne liczone:

- od kwoty 1337,16 zł. od dnia 15 grudnia 2010r. do dnia 20 lutego 2011r;

- od kwoty 1348,12 zł. od dnia 15 stycznia 2011r. do dnia 20 lutego 2011r.;

- od kwoty 1348,12 zł. od dnia 15 lutego 2011r. do dnia 20 lutego 2011r.;

- od kwoty 1000 zł. od dnia 15 kwietnia 2011r. do dnia 8 września 2011r;

- od kwoty 348,12 zł. od dnia 15 kwietnia 2011r. do dnia 26 października 2011r. ;

- od kwoty 1348,12 zł. od dnia 15 maja 2011r. do dnia 26 października 2011r;

- od kwoty 289,79 zł. od dnia 31 maja 2011r. do dnia 26 października 2011r;

- od kwoty 1348,12 zł. od dnia 15 czerwca 2011r. do dnia 26 października 2011r;

- od kwoty 1035,42 zł. od dnia 15 lipca 2011r. do dnia 26 października 2011r.;

- od kwoty 320,40 zł. od dnia 15 lipca 2011r. do dnia 30 października 2011r;

- od kwoty 76,65 zł. od dnia 31 października 2011r. do dnia 4 kwietnia 2012r;

- od kwoty 1356,44 zł. od dnia 15 listopada 2011r. do dnia 4 kwietnia 2012r;

- od kwoty 764,37 zł. od dnia 15 grudnia 2011r. do dnia 14 maja 2012r. ;

- od kwoty 529,97 zł. od dnia 15 grudnia 2011r. do dnia 31 lipca 2012r;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 1297 zł. tytułem zwrotu opłaty sądowej od zarzutów.

Sygn. akt XI C 519/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A. we W. w dniu 22 maja 2013r. wniosła przeciwko pozwanemu Z. K. pozew o zapłatę z weksla kwoty 34 571,57 zł. wraz odsetkami ustawowymi oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że zawarła z pozwanym umowę leasingu nr (...), której zabezpieczeniem był weksel in blanco bez protestu. Pozwany upoważnił stronę powodową do wypełnienia weksla zgodnie ze złożoną deklaracją wekslową. W związku z zaległościami pozwanego w spłacie, umowa leasingu została rozwiązana. Po rozliczeniu umowy strona powodowa wypełniła weksel i wezwała pozwanego do jego wykupu w dniu 8 lutego 2013 r. Weksel nie został przez pozwanego wykupiony w terminie.

W dniu 29 maja 2013 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu wydał w sprawie XI Nc 638/13 nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym.

W ustawowym terminie pozwany Z. K. wniósł zarzuty od nakazu zapłaty z dnia 29 maja 2013 r. Pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów postępowania.

W uzasadnieniu zarzutów pozwany zaprzeczył wszelkim twierdzeniom strony powodowej poza wyraźnie przez niego przyznanymi. Pozwany podniósł, że spełnił w całości świadczenie na rzecz strony powodowej a ponadto strona powodowa nie dołączyła do pozwu mowy leasingu a także pisma zawierającego oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy. Pozwany wskazał, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniały umowne podstawy do rozwiązania umowy leasingu a zatem wezwanie do wykupu weksla jest pozbawione podstaw.

W odpowiedzi na zarzuty strona powodowa podtrzymała żądanie pozwu wskazując, że na kwotę dochodzoną pozwem składa się:

- kwota 13.343,03 zł. stanowiąca przyszłe zdyskontowane raty leasingowe według stopy 4,7500%, które stały się natychmiast wymagalne w związku z rozwiązaniem umowy z przyczyn dotyczących pozwanego;

- kwota 910,79 zł. stanowiące odsetki od nieterminowych płatności nadzień 8 stycznia 2013r.;

- kwota 317,75 zł. stanowiąca niefakturowane koszty ubezpieczenia przedmioty leasingu poniesione przez stronę powodową;

- kwota 20 000 zł. z tytułu kar za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu naliczonych w związku z brakiem zwrotu przez pozwanego przedmiotu leasingu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. we W. w dniu 5 marca 2009 r. zawarła ze Z. K., rolnikiem, umowę leasingu operacyjnego nr (...), której przedmiotem był leasing brykieciarki B. D. o wartości 50 820,00 zł netto. Czas trwania umowy określono na 36 miesięcy. Leasingobiorca zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia finansowego do 15 dnia każdego miesiąca zgodnie z ustalonym przez (...) S.A. we W. harmonogramem spłat.

Częścią składową umowy były Ogólne Warunki Umowy Leasingu Operacyjnego - OWULO, zgodnie z którymi na żądanie (...) S.A. we W. (Leasingodawcy), leasingobiorca miał wystawić weksel in blanco, który (...) S.A. we W. miał prawo wypełnić w razie powodującego szkodę nienależytego realizowania postanowień umowy, zgodnie z treścią deklaracji wekslowej - § 16 Umowy. Na podstawie § 19 OWULO Z. K. przyjął na siebie obowiązek ponoszenia wszelkich opłat, podatków i innych należności pozostających w bezpośrednim związku z umową leasingu operacyjnego lub leasingowanym przedmiotem umowy. Nadto, podatek od środków transportu miał uiścić leasingodawca na koszt leasingobiorcy, a zwrot tej kwoty miał nastąpić w oparciu o wystawioną przez leasingodawcę fakturę VAT.

Stosownie do treści § 20 ust. 1 OWULO w przypadku opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z opłat leasingowych, leasingobiorca miał płacić odsetki w podwójnej ustawowej wysokości. Nadto, leasingodawca mógł rozwiązać umowę oraz inne umowy leasingowe zawarte z leasingobiorcą ze skutkiem natychmiastowym, po uprzednim wyznaczeniu mu dodatkowego terminu na piśmie, o ile opóźnienie w zapłacie którejkolwiek opłat przekroczy 14 dni. Takie okoliczności uprawniały (...) S.A. we W. do natychmiastowego przejęcia posiadania przedmiotu leasingu oraz żądania zapłaty wszystkich pozostałych opłat leasingowych wraz z równowartością ceny sprzedaży poleasingowej, obliczonych z uwzględnieniem dyskonta według stawki WIBOR dla depozytów jednomiesięcznych a w przypadku umów leasingu operacyjnego dewizowego i walutowego - sumy wszystkich pozostałych do zapłaty rat leasingowych obliczonych z uwzględnieniem dyskonta według stawki (...) dla umów, w których walutą jest euro lub LIBOR - dla umów, gdzie walutą jest dolar amerykański lub frank szwajcarski dla depozytów trzymiesięcznych. W przypadku wystąpienia wyżej opisanej sytuacji wysokość pozostałych do uiszczenia opłat (...) S.A. we W. miał pomniejszyć o wartość netto uzyskaną ze sprzedaży przedmiotu leasingu, o ile sprzedaż ta odbędzie się w terminie 60 dni od daty przejęcia przedmiotu leasingu. Leasingobiorca miał prawo uczestniczyć w poleasingowej sprzedaży przedmiotu leasingu, w szczególności poprzez wskazanie (...) S.A. we W. osób zainteresowanych nabyciem własności przedmiotu leasingu.

Przedmiot leasingu podlegał ubezpieczeniu na koszt leasingobiorcy przez cały okres trwania umowy - § 21 ust. 1 OWULO.

(okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

- umowa leasingu operacyjnego nr (...) z OWULO, k. 109-114,

- harmonogram spłat, k. 119)

Z. K. na zabezpieczenie umowy wystawił weksel in blanco bez protestu.

(dowód: - weksel, k. 4)

Z. K. płacił nieterminowo raty leasingowe. Na datę 28 grudnia 2011r. pozwany zalegał z płatnością trzech rat – raty 31,32 i 33, których terminy płatności przypadały odpowiednio na 15 października 2011r., 15 listopada 2011r. i 15 grudnia 2011r.; należność wynosiła łącznie 2790,73 zł. Zaległość ta została przez pozwanego zapłacona w dniu 5 kwietnia 2012r. Pozwany nie zapłacił rat od 33-36.

( dowód: - zestawienie należności i wpłat k – 121 - 130;

- harmonogram spłat k- 119;

- zestawienia transakcji k – 28-66 )

W dniu 28 listopada 2011r. (...) S.A. we W. wysłał na adres pozwanego pismo, w którym złożył oświadczenie o rozwiązaniu z dniem 28 grudnia 2011r. umowę leasingu operacyjnego nr (...) z powodu naruszenia przez Leasingobiorców § 17, § 18 i § 19 Ogólnych Warunków Umowy Leasingu. Jednocześnie wezwał Z. K. do natychmiastowego i bezwarunkowego zwrotu przedmiotu leasingu. Pozwany został poinformowany, iż ostateczne rozliczenie umowy nastąpi po ewentualnej sprzedaży przedmiotu leasingu, w terminie określonym w OWUL.

( dowód: - rozwiązanie umowy wraz z potwierdzeniem nadania, k. 115-116)

(...) S.A. wypełniła wystawiony przez Z. K. weksel na kwotę 111 891,87 zł. z terminem płatności na dzień 8 lutego 2013 r. i wezwała go do zapłaty tej kwoty.

Na sumę wekslową składały się następujące należności:

1. 13 343,03 zł. – przyszłe raty wraz z wartością wykupu, zdyskontowana według stopy 4,7500 %;

2. 910,79 zł. – odsetki od nieterminowych płatności;

3. 317,75 zł. - niefakturowane ubezpieczenia;

4. 97 320,30 zł. – kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu zgodnie z par. 35 OWULO za okres od 5 stycznia 2012r. do 8 stycznia 2013r. , tj. 254,10 dni razy 363 zł.

( bezsporne, a nadto dowód:

- weksel, k. 4;

- wezwanie do wykupienia weksla, k. 6;

- nota odsetkowa, k. 7;

- faktury VAT i noty obciążeniowe, k. 77-98)

Powyższe ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwa nie zasługiwało na uwzględnienie.

Okoliczności faktyczne w przedmiotowej sprawie dotyczące zawarcia umowy leasingu były pomiędzy stronami bezsporne.

Pozwany kwestionował wysokość dochodzonej kwoty, wskazując, że spełnił w całości świadczenie na rzecz strony powodowej. Pozwany wskazał, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniały umowne podstawy do rozwiązania umowy leasingu a zatem wezwanie do wykupu weksla jest pozbawione podstaw. Oceniając tak sformułowane zarzuty, należało uznać, że pozwany kwestionował skuteczność rozwiązania umowy przez stronę powodową.

Spór pomiędzy stronami sprowadzał się zatem do oceny skuteczności rozwiązania przez stronę powodową umowy leasingu, a w konsekwencji istnienia podstawy do wypełnienia weksla in blanco na kwotę 111 891,87 zł.

Sąd rozpoznający zarzuty od nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla może uwzględnić stosunek zobowiązaniowy, w związku z którym weksel został wystawiony, ale nie ma obowiązku działania z urzędu w tym zakresie. Może to uczynić wówczas, gdy strona zainteresowana przeniesieniem sporu na płaszczyznę stosunku podstawowego, podejmie stosowne czynności. Powyższe dotyczy sytuacji wystawienia weksla gwarancyjnego w związku z konkretnym stosunkiem prawnym łączącym strony postępowania. Weksel in blanco nie posiada bowiem charakteru abstrakcyjnego i jest ściśle powiązany z dodatkową umową zawartą pomiędzy wystawcą a remitentem. Ma on charakter przyczynowy (kauzalny), zaś jego stworzenie jest oparte na podstawie umowy pozawekslowej zawierającej warunki, pod którymi dokument ten może stać się wekslem zupełnym. Należy zauważyć, iż w zarzutach od nakazu zapłaty pozwany podniósł, iż brak było podstaw do wystawienia weksla , gdyż ani w chwili wypełnienia weksla oraz obecnie nie ma on żadnych zobowiązań wobec spółki (...) S.A.

W przypadku przedmiotowej umowy leasingu okoliczności, przy zaistnieniu których leasingodawca mógłby dokonać jednostronnego rozwiązania umowy zostały szczegółowo określone w Ogólnych Warunkach Umowy Leasingu Operacyjnego (§ 16 ust. 5, § 20 ust. 1 i 2, § 26 i § 31), które konkretyzują przepisy art. 709 ¹³ § 2 k.c. oraz art. 709 ¹¹ k.c. Jednakże żadna z okoliczności przewidzianych w OWUL oraz k.p.c. nie miała miejsca w niniejszej sprawie.

W myśl art. 709 ¹³ § 2 k.c. jeżeli korzystający dopuszcza się zwłoki z zapłatą co najmniej jednej raty, finansujący powinien wyznaczyć na piśmie korzystającemu odpowiedni termin dodatkowy do zapłacenia zaległości z zagrożeniem, że w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia. Postanowienia umowne mniej korzystne dla korzystającego są nieważne.

Stosownie zaś do treści § 20 ust. 1 OWULO w przypadku opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z opłat leasingowych, leasingobiorca miał płacić odsetki w podwójnej ustawowej wysokości. Nadto, leasingodawca mógł rozwiązać umowę oraz inne umowy leasingowe zawarte z leasingobiorcą ze skutkiem natychmiastowym, po uprzednim wyznaczeniu dodatkowego terminu na piśmie, o ile opóźnienie w zapłacie którejkolwiek opłat przekroczy 14 dni.

Powyższe oznacza, że rozwiązanie umowy leasingu w dniu 28 grudnia 2011r. przez stronę powodową było nieważne. Wprawdzie na dzień sporządzenia przedmiotowego oświadczenia pozwany pozostawał w opóźnieniu z zapłatą raty od 31 do 33, którą zapłacił dopiero w dniu 5 kwietnia 2012 r., niemniej strona powodowa nie wyznaczyła pozwanemu dodatkowego terminu na piśmie do zapłacenia zaległości. Tym samym, brak było podstaw do wypowiedzenia przez tę stronę umowy leasingu, a złożone przez nią oświadczenie, jako sprzeczne z ustawą, było nieważne – art. 58 § 1 k.c. Takie stanowisko zajął także Sąd Okręgowy w sprawie II Ca 139/13.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż nie doszło do skutecznego rozwiązania umowy leasingu. W ocenie Sądu brak było zatem podstaw do wypełnienia przez (...) S.A. weksla in blanco wystawionego przez pozwanego na kwotę dochodzoną w pozwie. Należy zauważyć, iż w myśl art. 709 ¹⁵ k.c. jedynie w razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodziła. Umowa nie została wypowiedziana na skutek okoliczności, za które ponosiłby odpowiedzialność pozwany, brak jest zatem podstaw do obciążenia go przewidzianymi w umowie a niezapłaconymi przyszłymi ratami oraz karą umowną za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu. W ocenie Sądu finansujący mógłby zatem weksel wypełnić jedynie na równowartość zaległych rat i kosztów ubezpieczenia w okresie, kiedy pozwany faktycznie dysponował przedmiotem leasingu, jednakże pozwany zaległe raty 31-33 zapłacił. Co do kwoty ubezpieczenia to kwota ta nie została jednak prawidłowo wyliczona i wykazana; jej wyliczenie opierało się bowiem na skuteczności wypowiedzenia umowy leasingu, które to oświadczenie zostało zasadnie zakwestionowane przez pozwanego.

Tak więc wobec braku podstaw do wypowiedzenia umowy ostatecznie stronie powodowej należne były jedynie odsetki od nieterminowych płatności w wysokości maksymalnej w stosunku rocznym ( art. 359 par. 2 ¹ kc) od poszczególnych wpłat na poczet rat zgodnie z notą odsetkową dołączoną do pozwu, o czym, przy zastosowaniu przepisu art. 496 kpc, orzeczono jak w pkt I – III sentencji. Wobec okoliczności, że pozwany przegrał jedynie w niewielkim zakresie, o kosztach orzeczono na zasadzie przepisu art. 98 kpc; na kwotę zasądzoną w pkt IV składa się opłata od zarzutów uiszczona przez pozwanego.