Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 7 lutego 2024 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XI Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Wojciech Wojnar

Protokolant: Katarzyna Wawrzyniuk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 lutego 2024 r. we W.

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od strony powodowej (...) S.A. na rzecz (...) S.A. kwotę 1417 zł kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

III.  zasądza od strony powodowej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 290,87 zł (dwieście dziewięćdziesiąt zł osiemdziesiąt siedem gr) nieuiszczonych kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Na podstawie przeprowadzonych dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 września 2020 r. w wyniku kolizji drogowej doszło do uszkodzenia samochodu marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiącego własność B. W. (1).

Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. (dalej (...)).

(bezsporne, a nadto dowód:

- dokumenty zawarte w aktach szkodowych, k. 79, a w tym:

dokumentacja fotograficzna;

- zeznania B. W., protokół rozprawy z dnia 3 listopada 2022 r.)

Po zgłoszeniu szkody ubezpieczyciel ustalił koszt naprawy pojazdu na kwotę 2584,63 zł.

Po otrzymaniu odszkodowania B. W. (1) naprawił uszkodzony pojazd.

(dowód: - decyzja (...), k. 16-17;

- dokumenty zawarte w aktach szkodowych, k. 79 a w tym:

decyzja i kosztorys (...);

- zeznania B. W., protokół rozprawy z dnia 3 listopada 2022 r.)

W dniu 8 października 2020 r. B. W. (1) zawarł ze spółką (...) S.A. z siedzibą we W., Al. (...), umowę, na mocy której przeniósł odpłatnie na (...) S.A. wierzytelność wobec ubezpieczyciela z tytułu równowartości kosztów naprawy pojazdu w zw. ze szkodą z dnia 24 września 2020 r.

(dowód: - umowa przelewu wierzytelności, k. 20-22)

Po nabyciu ww. wierzytelności (...) S.A. dokonała analizy kosztorysu (...) i dokonała we własnym zakresie przeliczenia kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu M.. W wyniku tej analizy spółka uznała, że wypłacone odszkodowanie zostało zaniżone.

(...) S.A. zleciła Biuru (...) Sp. z o.o., mającego siedzibę pod tym samym adresem, tj. Al. (...) we W., opracowanie i wydanie opinii celem wyliczenia prawidłowych kosztów naprawy.

W związku z tym Biuro (...) Sp. z o.o. wystawiło w dniu 13 października 2020 r. fakturę VAT za opracowanie i wydanie opinii na kwotę 492 zł brutto (400 zł netto).

(bezsporne, a nadto dowód:

- kalkulacja naprawy, k. 25-29;

- faktura VAT, k. 30)

Koszt naprawy pojazdu poszkodowanego i jego przywrócenia do stanu sprzed zdarzenia przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta (O) i średnich stawek prac blacharsko-lakierniczych wynosi 4930,91 zł brutto (4008,87 zł netto); przy czym łączny koszt części zamiennych wynosi 1832,95 zł netto.

(dowód: - opinie biegłego sądowego, k. 56-87)

Powyższe ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Sąd za rzetelne, logiczne
i jasne uznał sporządzoną w sprawie opinię biegłego sądowego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Według § 2 umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku,
który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. W oparciu zaś o § 4 uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela określony jest przez zakres odpowiedzialności ubezpieczonego, w granicach sumy gwarancyjnej (tak m.in.: art. 36 ust. 1 ustawy
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych). Odpowiedzialność ubezpieczyciela jest zatem odpowiedzialnością pochodną, zależną od odpowiedzialności posiadacza samoistnego pojazdu, który ubezpieczył się u niego od odpowiedzialności cywilnej.

W myśl art. 13 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń, zawartej z nim ugody, prawomocnego orzeczenia sądu lub w sposób określony w przepisach ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
W obowiązkowych ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem, nie wyżej jednak niż do wysokości sumy gwarancyjnej ustalonej w umowie.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że sprawca kolizji zawarł umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych ze stroną pozwaną. Ponadto, poza sporem było zarówno to, że samochód poszkodowanego uległ uszkodzeniu w wyniku tego zdarzenia drogowego, jak i zakres uszkodzeń. Sporne między stronami natomiast było, czy wypłacone przez stronę pozwaną do tej pory odszkodowanie odpowiada wielkości szkody.

Odnosząc się do spornej kwestii, zważyć należy, że podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, iż odszkodowanie winno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem, wyrządzającym szkodę. Powyższe realizuje dyspozycję zawartą w art. 361 § 2 k.c., zgodnie
z którym naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz ewentualne korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Zakres jego odpowiedzialności wyznacza zatem przesłanka zaistnienia pomiędzy zdarzeniem, a powstałą szkodą adekwatnego związku przyczynowego. Naprawienie szkody następuje natomiast według wyboru poszkodowanego bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 § 1 k.c.). Niewątpliwie szkoda objęta odpowiedzialnością ubezpieczyciela podlega naprawieniu według ogólnych zasad zawartych w art. 361-363 k.c., co oznacza m.in., że wypłacone odszkodowanie ma wyrównać uszczerbek powstały w sferze majątku poszkodowanego polegający na utracie aktywów lub zwiększeniu się pasywów. Odszkodowanie obejmuje zatem wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki niezbędne dla wyrównania doznanego uszczerbku.
W odniesieniu do szkody komunikacyjnej jest to w praktyce kwota jaką trzeba wydać, aby przywrócić pojazd do stanu sprzed wypadku (uchwała SN z dnia 15 listopada 2001r., III CZP 68/2001).

W przypadku odpowiedzialności ubezpieczyciela wynikającej z tytułu umowy odpowiedzialności cywilnej do należnego poszkodowanemu odszkodowania zastosowanie znajduje zasada pełnego odszkodowania, tzn. odszkodowanie obejmuje przede wszystkim kwotę pieniężną konieczną do opłacenia naprawy uszkodzonego samochodu i przywrócenia mu stanu, w jakim znajdował się przed wypadkiem. Jednocześnie podkreślić należy, iż – stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego – obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy i czy w ogóle zamierza tego dokonać (wyrok SN z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00, Lex nr 55515).

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że poszkodowany po otrzymaniu odszkodowania od strony pozwanej naprawił uszkodzony pojazd. Zauważyć też należy, że poszkodowany wskazał, że naprawy dokonał sam, a przyznane mu odszkodowanie niewątpliwie pozwalało na zakup oryginalnych części, co wynika z porównania przyznanego odszkodowania z opinią biegłego sądowego
i dołączoną do niej kalkulacją naprawy. Tym samym, uznać należało, że w sprawie doszło do naprawienia szkody przez stronę pozwaną, a przynajmniej strona powodowa nie wykazała faktu przeciwnego. Tymczasem, z uwagi na zarzuty strony pozwanej, jak i treść zeznań poszkodowanego, to na stronie powodowej spoczywał ciężar dowodu, że szkoda – mimo przeprowadzonej przez poszkodowanego naprawy – nie została w całości naprawiona.

Wniosku tego nie podważa opinia biegłego sądowego, biegły nie przeprowadził bowiem oględzin uszkodzonego pojazdu, a koszt naprawy ustalił, przyjmując, że naprawa zostanie zlecona warsztatowi blacharsko-lakierniczemu. Tymczasem, poszkodowany sam przeprowadził wszystkie prace naprawcze.

Zauważyć też należy, że nawet przyjmując, iż szkoda nie została naprawiona w całości, brak byłoby podstaw do zasądzenia kosztów naprawy pojazdu poszkodowanego w kwocie brutto, skoro pojazd za tę kwotę nigdy nie zostałby naprawiony, a podatek od towarów i us

ług nigdy nie zostałby odprowadzony. Strona powodowa nabyła wszak samą wierzytelność z tytułu kosztów naprawy pojazdu, bez prawa własności tego pojazdu. Przyznanie odszkodowania w kwocie brutto stanowiłoby zatem bezpodstawne wzbogacenie powoda o kwotę równowartości podatku. Wbrew powszechnej praktyce sądowej, w ocenie Sądu niezasadne jest zasądzanie odszkodowania w kwocie brutto, w sytuacji, gdy pojazd nie został naprawiony i podatek ten nie został odprowadzony, a tym bardziej, gdy naprawa nigdy nie zostanie przeprowadzona i podatek nigdy nie zostanie zapłacony. Poszkodowany nie ma wprawdzie obowiązku naprawić pojazd, ale w takiej sytuacji brak jest podstaw do wypłaty mu równowartości podatku VAT. Wypłata odszkodowania obejmującego ten podatek w sytuacji, gdy naprawa nie została przeprowadzona, a podatek nie został odprowadzony, oznacza wszak dla poszkodowanego niezasadne przysporzenie. Tym samym, w sytuacji gdy pojazd nie został naprawiony, uzasadnione jest przyznanie odszkodowania w kwocie netto. Dopiero po naprawie pojazdu
i powstaniu obowiązku podatkowego po stronie poszkodowanego powstaje szkoda w wysokości naliczonego podatku i roszczenie wobec ubezpieczyciela o wypłatę dalszego odszkodowania w wysokości podatku VAT.

Niezasadne jest także roszczenie strony powodowej o zwrot kosztów prywatnej ekspertyzy. Przede wszystkim wskazać należy, że strona powodowa w pozwie wskazała, że po zawarciu umowy przelewu dokonała analizy kosztorysu (...) i dokonała we własnym zakresie przeliczenia kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu M.. W wyniku tej analizy spółka uznała, że wypłacone odszkodowanie zostało zaniżone. Skoro strona powodowa jest profesjonalistą, która zajmuje się skupem wierzytelności wobec ubezpieczycieli z tytułu kosztów naprawy pojazdu, wykonana przez nią kalkulacja była wystarczająca, by ustalić wysokość należnego odszkodowania. Tym samym, dalsze zlecenie Biuru (...) Sp. z o.o. opracowania i wydania opinii celem wyliczenia prawidłowych kosztów naprawy było już niecelowe i nie pozostawało w związku ze szkodą, za którą odpowiada strona pozwana. W ocenie Sądu, czynność ta miała jedynie na celu wygenerowanie dalszych kosztów, które miałby pokryć ubezpieczyciel. Konkluzję tę potwierdza nie tylko przedmiot działalności strony powodowej, fakt sporządzenia przez nią kalkulacji, ale również to, że oba podmioty, tak strona powodowa, jak i Biuro (...) sp. z o.o. (obecnie (...) sp. z o.o.) mają siedzibę pod tym samym adresem, tj. przy Al. (...) we W., są powiązane kapitałowo i personalnie.

Mając na uwadze powyższe, wobec niewykazania roszczenia orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach Sąd oparł na treści art. 98 k.p.c., zasądzając od strony powodowej jako przegrywającej sprawę na rzecz pozwanej zwrot wszystkich poniesionych przez nią kosztów, obejmujących 500 zł zaliczki na wynagrodzenie biegłego, 900 zł wynagrodzenia pełnomocnika i 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W punkcie III Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 i 2 u.k.s.s.c. w zw. z art. 98 k.p.c. rozliczył niepokryte koszty sądowe. Koszt sporządzenia opinii sądowej w sprawie wyniósł 1290,87 zł. Na poczet tych kosztów strony uiściły zaliczkę w wysokości po 500 zł każda, do pokrycia pozostała zatem kwota 290,87 zł. Tym samym, Sąd zasądził od strony powodowej na rzecz Skarbu Państwa wskazaną kwotę nieuiszczonych kosztów sądowych.

Z tych motywów Sąd orzekł jak w wyroku.

Opublikowanie niniejszego dokumentu w Portalu Informacyjnym stanowi doręczenie go adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ustanowionym w sprawie.